Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi (Jul 2016)
Anaokulunda Sosyal Etkileşim, Duygu ve Dil – İkinci Dil Edinimi Ekseninde Bir Araştırma
Abstract
Bu çalışma Viyana Üniversitesi’nde yürütülmüş: “Anaokulunda Dil Edinimi ve Yaşam Dünyasal Çokdillilik” adlı disiplinlerarası araştırma projesinin sonuçlarını içermektedir. Çalışmanın merkezinde ilk dili Türkçe olan ve odak çocuk “Ercan” olarak nitelendirilen bir anaokulu çocuğu yer almaktadır. Ercan 5 yaşında çok sınırlı bir Almanca bilgisi ile Viyana’da bir anaokuluna başlamıştır. Bu araştırma başta, odak çocuk Ercan’ın diğer çocuklar ve yetişkinlerle ne tür etkileşim deneyimleri sergilediği ve bir anaokulu yılı süresince ne tür duygusal değişimler yaşamış olabileceği sorularına yanıt aramaktadır. Bununla bağlantılı olarak, Ercan’ın anaokulundaki gündelik deneyimlerinin ve akranlarıyla olan çok çeşitli etkileşimlerinin ikinci dili olan Almanca’yı edinmesindeki rolü konusu da tartışmaya açılmıştır. Bu araştırmada nitel araştırma desenlerinden; Tavistock modeline göre çocuk gözlemi, video analizi, çeşitli dil becerilerini ölçen HAVAS 5 tanılama aracı ve ebeveynler ile yapılan yüz yüze görüşme yöntemi kullanılmıştır. Çalışmadan elde edilen veriler, odak çocuğun anaokulundaki ilk yılında birçok stresli ve sıkıntılı deneyimler yaşadığını, buna rağmen çocuklar ve yetişkinlerle iletişim kurmaktan asla vazgeçmediğini, bunun için çok çaba sarf ettiğini göstermiştir. Odak çocuğun bu çabalarının onun ikinci dili olan Almanca’daki becerilerinin gelişmesine katkılar sağladığı görülmüştür. Araştırma bulguları, çocukların birbiriyle olan etkileşim deneyimlerinin ve birlikte uyum içerisinde sergiledikleri etkinliklerin dil gelişiminde kurucu bir rol üstlendiğine işaret etmektedir. Bu nedenle, bu konunun okul öncesi eğitimi alanında çocukların gelişimi noktasında daha fazla dikkat ve önemi hak ettiğini ve bir araştırma konusu olarak daha fazla irdelenmesi gerektiği ifade edilebilir.
