Хабаршы. Психология және социология сериясы (Jun 2015)
ВЛИЯНИЕ ВОЙНЫ НА НРАВСТВЕННЫЙ ВЫБОР МОЛОДЕЖИ В ПРОИЗВЕДЕНИЯХ Э.М. РЕМАРКА И Ч.Т. АЙТМАТОВА. Э.М. Ремарка және Ч.Т. Айтматовтың Жастардың моральдық таңдау соғысына әсері.
Abstract
Война и ее последствия почти не достаточно отражены в социальной психологии, хотя это явно проблема ее области исследования. Именно этот пробел восполняют талантливые писатели – участники и очевидцы тех лет. Именно из их произведений мы узнаем о том, что на самом деле было и какие муки и испытания пережила молодежь, с какими невыносимыми ситуациями их столкнула война, как нужно достойно выжить, пережить и перевоплотиться в достойных граждан своего отечества. В статье эти ужасы войны представлены на примере жизни самого писателя Э.М. Ремарка и его молодых соплеменников «потерянного поколения», нашедшие эффективные способы выразить чувства и мысли, переполнявшие их сердца во время этой страшной социальной катастрофы, а также на примере повести Чингиз Айтматова «Лицом к лицу». В своих произведениях Ремарк описывает тяготы и радости военной и послевоенной жизни. Реалистичности им придает тот факт, что он сам, будучи солдатом, а затем изгнанником в своей стране, пережил всё это. Главные персонажи его произведений – это прототипы его знакомых, его самого и загубленного поколения в целом. Эрих Мария Ремарк отнесен к писателям «потерянного поколения». Эта группа «рассерженных молодых людей», прошедших ужасы первой мировой войны и увидевших послевоенный мир вовсе не таким, каким он виделся из окопов, написали свои первые книги, так шокировавшие западную публику. Бұл мақалада атақты жазушы Э.М. Ремарк өмірбаяны жайлы, соғысқа қатысты еңбектеріне психологиялық тұрғыдан сипаттама берілген және бір қырғыз отбасында соғыс уақытында болған оқиға баяндалады. Ислам деген Азамат соғыстан бас тартып, өз үйінде тығылып отырады. Оның ойынша, бір адамның соғысқа бармауы, ешкімге кедергі келтірмейді дейді. Ол соғысқа бармаса да болады деген шешімге келеді. Жұбайы Сейде оның шешімін қолдайды. Сөйтіп, олар жайбарақат өмір сүреді. Дегенмен бір күндері жұбайы Сейде маңайындағы тұрғындардың әрекеттерінен қатты ойға қалады. Неліктен менің жолдасым үйде, басқалары соғысып жатыр. Сөйтіп Сейдені ар-ұжданы мазалайды. Соңында Исмаилды заң орындарына өз қолымен тапсырады. Мақалада автор осы әрекеттер арқылы адамдардың жан дүниесінің тазаруы мен рухани жетілу жағдайын көрсетуге тырысады.Жалпы айтқанда, әлеуметтік психологияда соғыстың адамның психологиясына кері әсері жайлы әлі толық қарастырылған жоқ. Көп мәліметтерді біз көркем әдебиеттер арқылы алып отырмыз.
