Journal of Agricultural Science and Sustainable Production (Oct 2021)

اثر روش های مختلف پیش تیمار بذر بر خصوصیات زراعی کتان روغنی در شرایط تنش خشکی پس از گلدهی در منطقه کرمانشاه

  • محسن سعیدی,
  • بهاره ناصریه,
  • محمود خرمی وفا,
  • روح الله شریفی,
  • شهاب خوشخوی

DOI
https://doi.org/10.22034/saps.2021.39483.2479
Journal volume & issue
Vol. 31, no. 3
pp. 227 – 247

Abstract

Read online

چکیدهاهداف: این تحقیق به منظور بررسی اثر روش­های پیش­تیمار بذر بر صفات زراعی کتان روغنی در شرایط تنش خشکی بعد از گلدهی طی سال زراعی 95-1394 در دانشگاه رازی اجرا شد. مواد و روش­ها: این بررسی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل: 1) رقم در دو سطح(هندی و مجاری و 2) پرایم بذر در هشت سطح شامل پنج سویه باکتری(Bacillus pumilus، Bacillus megaterium، Bacillus sp.، Bacillus amyloliquefaciens، Pseudomonas geniculate) و پیش­تیمار بذر با آب مقطر، نیترات پتاسیم و تیمار شاهد و 3) قطع آبیاری بعد از گلدهی و شاهد (آبیاری منظم تا زمان رسیدگی) انجام شد. یافته­ها: بر اساس نتایج، در شرایط عدم تنش خشکی عملکرد دانه رقم هندی و مجاری به ترتیب با 1536 و 1497 کیلوگرم در هکتار تفاوت معنی­دار نداشتند، ولی عملکرد زیست­توده رقم مجاری (6129 کیلوگرم در هکتار) به طور معنی­داری از رقم هندی (4574 کیلوگرم در هکتار) بالاتر بود. تنش خشکی سبب کاهش معنی­دار عملکرد دانه و زیست­توده، تعداد دانه در بوته، وزن هزار دانه و تعداد کپسول در بوته هر دو رقم مورد بررسی شد. روش­های پیش­تیمار بذر سبب افزایش معنی­دار عملکرد دانه و اجزاء آن در شرایط تنش خشکی پس از گلدهی و شرایط شاهد شدند. پیش تیمار بذر با باکتری­های Bacillus megaterium و Bacillus amyloliquefaciens نتایج بهتری در این ارتباط داشتند. نتیجه­گیری: به نظر می­رسد استفاده از سویه­های مناسب و بومی باکتری­های محرک رشد گیاه جهت تلقیح بذر از راهکارهای مناسب جهت افزایش تولید گیاهان زراعی در شرایط معمول و تنش کم­آبی باشد.

Keywords