پژوهش‌های حفاظت آب و خاک (Dec 2015)
بررسی وقوع تغییرات اقلیمی در حوضه‌های آبریز با استفاده از تحلیل ایستایی و روند (منطقه مورد مطالعه: حوضه آبریز ارمند)
Abstract
در این مطالعه سعی گردید تا با استفاده از تحلیل روند و ایستایی، ارتباط بین تغییرات زمانی پارامترهای هیدرولوژیکی و تغییرات اقلیمی بررسی شود. بدین منظور از داده‌های بارش و دمای (بیشینه، کمینه و متوسط) ایستگاه سینوپتیک شهرکرد، و آبسنجی حوضه آبریز ارمند در دوره آماری 1360-1390 استفاده گردید. نتایج حاصله نشان داد که دمای کمینه در ماه‌های اردیبهشت، مرداد، خرداد و فصل بهار روند کاهشی معنی‌دار داشته است. دمای بیشینه نیز در ماه‌های مهر، اسفند و فصل پاییز روند افزایشی معنی‌دار را نشان می‌دهد. روند تغییرات متوسط دما در اسفند ماه افزایشی معنی‌دار به دست آمد. روند تغییرات بارش نیز در ماه اسفند و فصل زمستان کاهشی معنی‌دار می‌باشد. همچنین جریان رودخانه ارمند روند نزولی شدیدی داشته و با کاهشی معادل ( )57/51 در سی سال گذشته مواجه بوده است. دلیل اصلی این امر از نقطه نظر هیدرولوژیکی، روند افزایشی درجه حرارت بیشینه در فصل پاییز و کاهش بارندگی در فصل زمستان (فصل-هایی که اکثر بارش‌ها دریافت می‌شود) می‌باشد. به منظور ارزیابی اثر روند بر روی جریانات رودخانه ارمند که خود دلیلی بر وجود تغییرات اقلیمی در منطقه است، از آزمون‌های ایستایی ADF، DFGLS وKPSS نیز استفاده شد. سری‌های جریانات رودخانه در دوحالت نرمال و استاندارد مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج حاصله ناایستایی جریان رودخانه ارمند را در سطح اطمینان 5 درصد تایید کردند که نشان دهنده وجود تغییرات در میانگین و واریانس سری‌های جریان رودخانه می‌باشد.
