Ana Dili Eğitimi Dergisi (Oct 2020)

Erken Okuryazarlık Alanında Gerçekleştirilmiş Lisansüstü Tez Çalışmalarının İncelenmesi: Bir İçerik Analizi

  • Ebru Hasibe TANJU ASLIŞEN,
  • Sakine HAKKOYMAZ

DOI
https://doi.org/10.16916/aded.763492
Journal volume & issue
Vol. 8, no. 4
pp. 1483 – 1498

Abstract

Read online

Bu çalışmanın amacı, yurt dışı ve yurt içinde 2015 ve 2020 yılları arasında erken okuryazarlık alanında gerçekleştirilmiş lisansüstü tezlerin incelenmesidir. Bu alandaki tez çalışmalarını belirlemek üzere ProQuest Dissertations and Theses ve Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanlarından 29.03.2020 ve 27.04.2020 tarihleri arasında tarama yapılmış, elde edilen veri seti bazı ölçütlere göre belirlenmiştir. Bu araştırmadaki ölçüt, tezlerin erken okuryazarlık alanında olması, eğitim-öğretim konu alanı kapsamında yer alması ProQuest Dissertations and Theses ve YÖK Ulusal Tez Merkezi’nde kayıtlı, erişim izinlerinin olmasıdır. Bu ölçütleri karşılayan toplam 73 lisansüstü tez çalışmaya dâhil edilmiştir. Araştırma, nitel bir araştırma olup veriler doküman incelemesi tekniğiyle toplanmıştır. Tezler hakkındaki detaylı bilgiler, araştırmacılar tarafından geliştirilen “Lisansüstü Tez İnceleme Formu” aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde frekans (f) ve yüzdelerden (%) yararlanılmıştır. Tez çalışmalarının tez türüne göre dağılımları incelendiğinde yurt içinde en fazla yüksek lisans düzeyinde, yurt dışında ise doktora düzeyinde tez çalışmalarının gerçekleştirildiği tespit edilmiştir. Yurt içi lisansüstü tezlerde nicel araştırma desenlerinin daha ağırlıklı kullanıldığı görülürken, yurt dışında ise nitel araştırma desenlerinin tercih edildiği sonucuna ulaşılmıştır. Çalışma grubunda çocukların yer aldığı lisansüstü tezlerde çoğunlukla nicel araştırma deseni altında ölçme araçlarının kullanıldığı, bunların uyarlama çalışması önceden yapılmış hazır ölçekler olduğu ve bu şekilde araştırmalarda yer aldığı belirlenmiştir. Nitel araştırma deseninde yürütülen tezlerde ise görüşme ve gözlem yönteminin sıklıkla kullanıldığı ve tüm araştırmalarda ortak olan tek veri toplama aracının, her araştırmanın amacına bağlı olarak geliştirilen kişisel bilgi formu olduğu gözlenmiştir. Araştırmanın bulguları doğrultusunda, erken okuryazarlığın ele alındığı çok boyutlu çalışmaların yürütülmesi önerilmektedir.

Keywords