پژوهش های کاربردی در گیاهپزشکی (Dec 2022)
اثر بازدارندگی از رشد پنج اسانس گیاهی و دو گونه قارچ آنتاگونیست Trichoderma روی برخی از گونه‌های بیماریزای گیاهی جنس Fusarium
Abstract
در پژوهش حاضر، توانایی بازدارندگی از رشد میسلیومی پنج اسانس گیاهی آویشن شیرازی، پونه کوهی، ترخون و دو گونه اسطوخودوس بر علیه جدایه‌های شش گونه مهم بیماریزای Fusarium شاملFusarium graminearum UM29 ، F. graminearum UM89، F. verticillioides، F. brasilicum، F. oxysporum f. sp. lentis و F. oxysporum f. sp. lycopersici و دو قارچ آنتاگونیست Trichoderma harzianum و T. viride، در پنج غلظت (75، 150، 300، 600 و 1000 میکرولیتر بر لیتر) به روش اختلاط با محیط کشت PDA مورد بررسی قرار گرفتند. اجزای شیمیایی اسانس ها با استفاده از دستگاه GC-MS مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین تأثیر بازدارندگی از رشد گونه‌های Trichoderma harzianum T447 و T. viride T125 به دو روش کشت متقابل و اثر ترکیبات فرّار آنها بررسی شد. نتایج آنالیز GC-MS نشان داد که تیمول و کارواکرول، ترکیبات اصلی اسانس آویشن شیرازی و نپتالاکتون و 1،8-سینئول ترکیبات اصلی پونه کوهی محسوب می شوند. اسانس آویشن شیرازی در غلظت 300 میکرولیتر بر لیتر، رشد میسلیومی اغلب گونه هایFusarium مورد بررسی را به طور کامل مهار نمود. نتیجه آزمایشات کشت متقابل تیمار‌ها نشان داد بیشـترین درصد بازدارندگی در تعامل بین جدایه T. viride و قارچ بیمـاریزای F. brasilicum با میانگین 78/64 درصد و کمترین مقدار آن در تعامل بین جدایه T. harzianum و قارچ بیماریزای F. oxysporum f. sp. lycopersici با میـانگین 52/36 درصد می باشد. با توجه به نتایج تحقیق حاضر، اسانس آویشن شیرازی و T. harzianum T447 و T. viride T125 پتانسیل بالایی در بازداری از رشد میسلیومی قارچ های مورد بررسی از جنس Fusarium داشتند. ارزیابی های گلخانهای و مزرعه ای جهت بررسی کارایی آنها در کنترل این بیماگرها ضروری می باشد.
Keywords
