İtobiad (Sep 2021)
Dijital Ortamlarda Benlik Sunumu ve Kimlik İnşası
Abstract
Bu araştırmada sosyal medyayı yaygın olarak kullanan bir yaş kategorisi olan üniversite gençlerinin sosyal medya araçlarında nasıl bir benlik sunumu sergilediklerinin istatistiksel olarak ölçülmesi amaçlanmıştır. Araştırmada temel problem; üniversite öğrencilerinin sosyal medya kullanım durumları ile benlik sunumları arasında bir ilişki olup olmadığının ortaya konulmasıdır. Araştırmanın evreni Samsun Üniversitesi ve Ondokuz Mayıs Üniversitesi öğrencileridir. Örneklemi ise 2019-2020 eğitim öğretim yılında öğrenim görmekte olan Samsun Üniversitesi İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi, Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi öğrencileri ile Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Eğitim Fakültesi, Tıp Fakültesi, Diş Hekimliği Fakültesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hukuk Fakültesi, İlahiyat Fakültesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Mimarlık Fakültesi ve Meslek Yüksek Okulu öğrencileri arasından kolayada örneklem yolyla geri dönenler oluşturmaktadır. Araştırmada gençlerin sosyo demografik özellikleri ile sosyal medya kullanım durumlarını ölçen bir adet anket formu ile benlik sunumlarını ölçmeyi amaçlayan ve Türkçe standardizasyonu Atay (2009) tarafından yapılmış olan “Narsisistik Kişilik Envanteri” kullanılmıştır. Anket internet üzerinden çevrimiçi uygulanmıştır. Verilerin Cronbach’s Alpha değeri 0,63; KMO değeri 0,701; Bartletts küresellik testi P=0,00<0,05 bulunmuştur. Öğrencilerin sosyal medyada en fazla Instagram kullandıkları görülürken, bunu Whatsapp ve Twitter takip etmektedir. Katılımcıların büyük çoğunluğu sosyal medyada kendi gerçek isimlerini ve yine büyük çoğunluğu profil resmi olarak kendi resimlerini kullanmaktadırlar. Sosyal medyada profil resmi değiştirme sıklıkları “yılda bir veya birkaç kez” şekildedir. Bunu “ayda bir veya birkaç kez” değiştirenler takip etmektedir. Fotoğraf paylaşma sıklıkları ise düzensiz aralıklar (ayda/yılda birkaç kez) şeklindedir. Cinsiyet değişkenine göre katılımcılıların narsisizm puanları arasında fark bulunmuştur. Kadın öğrencilerde kendine yeterlilik ve hak iddia etme faktör ortalamaları yüksekken, erkek öğrencilerde otorite, teşhircilik ve sömürücülük faktörleri yüksektir. Araştırma problemlerine göre üniversite öğrencilerinin sosyal medyayı yoğun olarak kullanmalarına karşın benlik algılarında narsistik kişilik özelliği taşımadıkları, sosyo-demografik özellikleri ve sosyal medya kullanımları ile narsisizm arasında anlamlı ilişki bulunmadığı tespit edilmiştir.
Keywords
