Marife Dini Araştırmalar Dergisi (Jun 2022)
Faizsiz Bankacılıkta Mudârabe ve Kâr
Abstract
Günümüz ekonomisine yön veren temel faktör, faiz ve borç ilişkisine dayalı olan bankacılık sistemidir. Bankacılık sistemi gün geçtikte hayatımızın ortasına yerleşmekte, günlük alışverişlerimizi dahi etkilemektedir. Bu durum ise dini hassasiyetlere sahip olan bireyler için birtakım problemlere yol açmaktadır.İslam dininde faiz kesin bir şekilde yasaklanmıştır. Fakat bugünün modern dünyasında ticarî hayat İslam’ın meşrû görmediği faiz etrafında dönmektedir. İçinde yaşadığımız toplumun hayat koşullarına uyum sağlayabilmek içinde Müslümanlar, İslam’ın faizsiz hayat doktrinini uygulamaya imkân verebilecek faizsiz bankacılık sistemini geliştirmişlerdir. Her ne kadar faizsiz bankacılık sistemi, danışma kurulları ile birlikte İslam’ın öngörmüş olduğu ilkeler ışığında faizsizlik prensibi üzerine kurgulansa da modern dönemin bankacılık şartları altında elbette bazı problemli noktaları içerisinde barındırmaktadır. Dolayısıyla bu problemlere karşı çözüm odaklı çalışmalar yapmak oldukça önem arzetmektedir. Bu alandaki çalışmalardan birisi de temel gayesi kâr olan mudârabeyi ele alan Dr. Cemal Kalkan’ın incelediğimiz eseridir.Ticarî faaliyetlerin temel amacı kâr elde etmektir. Mudârabede bir tarafın emeğini diğer tarafın ise sermayesini ortaya koyduğu bir kâr ortaklığı sözleşmesidir. İslam tarihi boyunca bir finansman yöntemi olarak mudârabe sıkça kullanılmıştır. Kalkan’ın eseri de günümüz faizsiz finansman modeli olarak kullanılan mudârabenin, klasik mudârabe ile ne derecede uyuştuğunu tespit ederek çağdaş mudârabenin uygulanışındaki sorunlara cevap bulmaya çalışmıştır.
Keywords
