Contemporarity of history: Ottoman cultural heritage and its Bulgarian perception (from the Balkan perspective)

Abstract

Contemporarity of history: Ottoman cultural heritage and its Bulgarian perception (from the Balkan perspective) The article offers an analysis of subsequent phases of Bulgarian historiography and the way in which they have portrayed the nation’s Ottoman past and the impact it had on the history of Bulgarians. The author seeks to address the question of the influence historical stereotypes have on modern perceptions of the Ottoman heritage. At the dawn of Bulgarian historiography, the Ottoman past was seen through the prism of the new science’s nation-forming tasks and thus interpreted as a “historical misfortune,” a discontinuity, a rupture in the natural process of Bulgarians’ national development, a traumatising element in historical memory. The period itself was in turn referred to as the “Turkish slavery” or “Ottoman yoke.” Narratives of the deeds of the national heroes who gave their lives for freedom thus became the foundation of national pride. This trend prevailed until after World War II. It was only in the 1960s, with the development of Ottoman studies as a scholarly discipline and the emergence of professional researchers willing to draw on the immense Ottoman archives, that these stereotypes began to be questioned. So much so that in the 1970s the term “Turkish slavery” was even abandoned. At the beginning of 21st century, the tension between so-called “traditional historiography” of “older” generations of historians and postmodern approach of “younger” innovators fuelled the “backstage” dispute on the present situation and perspectives in further roads of history as a science. Współczesność historii. Bułgarskie obrazy osmańskiego dziedzictwa kulturowego (z perspektywy bałkańskiej) Artykuł poświęcony jest analizie poszczególnych etapów bułgarskiej historiografii, w której uobecnia się przeszłość osmańska i jej wpływ na dzieje Bułgarów. Autorka szuka odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu stereotypy historyczne wpływają na współczesny odbiór dziedzictwa osmańskiego. W okresie narodzin bułgarskich nauk historycznych przeszłość osmańska była postrzegana w świetle zadań narodowotwórczych i analizowana jako „zły los historyczny”, naruszenie ciągłości, przerwanie naturalnego rozwoju historycznego Bułgarów, naznaczające traumą pamięć historyczną. Sam okres określano za pomocą terminów „niewola turecka”, „jarzmo osmańskie”. W związku z tym narracje na temat czynów bohaterów narodowych, którzy poświęcili życie za wyzwolenie, stawały się podłożem narodowej dumy. Ta tendencja utrzymywała się również po drugiej wojnie światowej. Dopiero w latach siedemdziesiątych XX wieku, wraz z rozwojem osmanistyki jako dyscypliny naukowej i wykształceniem profesjonalnych badaczy sięgających do ogromnych zasobów archiwów osmańskich, zaczęto podważać stereotypy na temat przeszłości, do tego stopnia, że w latach dziewięćdziesiątych XX wieku doszło wręcz do odrzucenia terminu „niewola turecka”. W początkach XXI wieku napięcie między tak zwaną „historiografią tradycyjną”, uprawianą przez „stare” pokolenia historyków, a postmodernistycznym podejściem „młodych” historyków nowatorów stało się podłożem niejawnego sporu na temat obecnej sytuacji i dalszych perspektyw nauk historycznych.

Keywords

• Bulgarian culture
• Ottoman heritage
• Bulgarians