گیاهان دارویی: منبعی امیدبخش در پیشگیری و درمان بیماری‌های آبزیان

Abstract

با توجه به رشد صنعت آبزی‌پروری در دهه‌های اخیر و استفاده از روش‌های کشت متراکم، روند ابتلا به عوامل بیماری‌زا افزایش یافته است. لذا توجه محققین زیادی به سمت مطالعه‌ی تقویت سیستم ایمنی آبزیان در برابر عوامل بیماری‌زا معطوف شده است. استفاده از روش‌های رایج در درمان بیماری‌های آبزیان مانند آنتی بیوتیک‌ها دارای محدودیت‌هایی نظیر گسترش سویه‌های باکتریایی مقاوم، تجمع آن‌ها در عضلات و آسیب به محیط زیست است و برخی دیگر مانند واکسن‌ها در کنار تاثیرگذاری بالا، پر هزینه هستند. گیاهان دارویی بعنوان یک منبع ایمن و ارزان قیمت، با کمترین عوارض جانبی می‌توانند جایگزین مناسبی برای آنتی بیوتیک‌ها، مواد شیمیایی و واکسن‌ها در تقویت عملکرد ایمنی آبزیان ایفای نقش کنند. تاکنون بیش از 250 گونه گیاهی از 75 خانواده و 32 راسته عمدتا متعلق به راسته‌های نعناسانان، باقلاسانان، میناسانان، مالپیگی‌سانان و تیره نازبیابانیان با فعالیت‌های زیستی متعدد گزارش شده است که بدلیل وجود ترکیبات زیست فعالی مانند آلکالوئیدها، فلاوونوئیدها، رنگدانه‌ها، فنل‌ها،کوینون، ترپنوئیدها، لکتین، استروئیدها و روغن‌های ضروری باعث بهبود سیستم ایمنی و افزایش توان ضد میکروبی در آبزیان شده است. درک بهتر از نحوه عملکرد این ترکیبات زیست فعال می‌تواند به کاربردهای موثر و مناسب گیاهان دارویی در آبزی‌پروری منجر شود، زیرا می‌توان آن‌ها را برای هر ماهی به طور خاص استفاده کرد. در این مطالعه به نقش گیاهان دارویی از جمله تحریک سیستم ایمنی، ضد باکتریایی، ضد ویروسی، ضد قارچی و ضد انگلی پرداخته شده است.

Keywords

• آبزی پروری
• آنتی بیوتیک
• گیاهان دارویی
• ترکیبات زیست فعال