فصلنامه مطالعات دفاعی استراتژیک (Mar 2021)
مقاله پژوهشی: آسیبشناسی برنامه درسی و آموزشی آمادگی دفاعی در آموزشهای عمومی
Abstract
برنامه درسی آمادگی دفاعی در نظام آموزشهای عمومی، از بسترهای اصلی انتقال دانش و مهارتهای مقدماتی و همگانی دفاعی (عامل و غیرعامل) به نسل آتی کشور است. هماکنون، کیفیت و کمیت عناصر اصلی برنامه درسی آمادگی دفاعی پاسخگوی نیازهای دفاعی کشور در حوزه جنگ سخت و نرم نیست و بهرغم بسترهای مناسب قانونی، آموزشهای مربوطه جایگاه مناسبی در برنامههای آموزش عمومی ندارد. این مقاله، گزارش پژوهشی اقدامات و فعالیتهای پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس و سازمانهای همکار در سالهای 1397 و 1398 است که متناسب با مفاد تفاهمنامه بین وزارت آموزشوپرورش و ستاد کل نیروهای مسلح تنظیم گردیده است. هدف پژوهش، آسیبشناسی «برنامه درسی آمادگی دفاعی» و «سازوکارهای آموزشی و تربیتی معلمان» و درنهایت ارائه پیشنهادات راهبردی برای احراز جایگاه واقعی برنامه درسی آمادگی دفاعی است. پژوهش از نوع کاربردی است و دادهها و اطلاعات آن با روش کتابخانهای و میدانی جمعآوریشده؛ به این منظور، نخست، جایگاه قانونی و تکالیف مصرح سازمانی در ارتباط با درس آمادگی دفاعی برشمرده شده است؛ سپس، اجزا و عناصر اصلی برنامه درسی معرفی و تشریح گردیده است؛ پسازآن، وضع موجود برنامه درسی آمادگی دفاعی بر اساس بررسی میدانی تشریح و تجزیهوتحلیل شده و آسیبها و نقاط ضعف آن احصاء شده است؛ و در مرحله بعد، اقدامات پژوهشگاه در هماهنگی با سایر مراجع ذیصلاح در رابطه با برنامه درسی و آموزشی آمادگی دفاعی ذکرشده؛ و درنهایت، پیشنهادات راهبردی برای احراز جایگاه واقعی درس آمادگی دفاعی ارائهشده است.