منظر (May 2017)
منظر شفابخش
Abstract
در دنیای مدرن که اکثر فضاهای درمانی تنها به تکنولوژی و پیشرفتِ متدهای پزشکی متکی است، طبیعت و نقش آن به عنوان عاملی مؤثر بر درمان و سلامتی انسان کمتر مورد توجه قرار گرفته و در نتیجه محوطه بیمارستان‌ها به فضاهایی خشک و بی‌روح تبدیل شده است. پروژه بیمارستان فیونا استنلی در غرب استرالیا، یکی از نمونه‌های موفق در طراحی منظر با رویکرد شفابخش در استرالیا به شمار می‌آید. این مقاله درصدد معرفی تحلیلی و تبیین رویکردهای حاکم بر طراحی یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین پروژه‌های استرالیا است. برای تهیه آن به منابع مختلف ازجمله مقالات درزمینه طراحی فضاهای درمانی و شفابخش، استناد شده است. در بررسی این پروژه این سؤال مطرح می‌شود که مهم‌ترین ویژگی‌های منظر شفابخش که در بیمارستان فیونا استنلی به عنوان یک نمونه موفق و معاصر وجود دارد، چیست؟ راهکارها در طراحی و ایجاد منظر شفابخش در این مجموعه فراتر از یک ایده فرمالیستی و صرفاً توجه به ویژگی‌های عینی سایت است و ظرفیت آن را دارد به عنوان یک ایده منظرین واحد در نظر گرفته شود. این امر موجب ایجاد بستری مناسب برای هم‌زیستی سازگار بین زندگی انسان و دیگر گونه‌های حیاتی می‌شود که همه از منابع مشترکی برای ادامه حیات خود استفاده می‌کنند. در این پروژه برای ایجاد منظری شفابخش، با توجه به ویژگی‌های زمینه و الگوی رفتاری انسان‌ها، منظر به عنوان یک رویکرد کل‌نگر، در طراحی و برنامه‌ریزی مورد توجه قرار گرفته است. همچنین اقداماتی مانند تعریف مقیاس انسانی برای فضاها، ایجاد فضاهای یکپارچه و متنوع، منظر بومی آشنا با استفاده از طراحی‌های مفهومی و چشم‌اندازهای طبیعی، ساختار کلی بیمارستان فیونا استنلی را شکل داده است. تجربه‌های تاریخی نیز نشان می‌دهد طبیعت سبز، نور خورشید و هوای تازه از ملزومات شفابخشی در محیط‌های درمانی محسوب می‌شود. به همین دلیل یکی از راهکارهای مهم در راستای ارتقاء کیفیت محیط مراکز درمانی، ایجاد ارتباط بیمار با طبیعت است.
