سیاست علم و فناوری (Mar 2014)
تحلیل ساختار شبکه نوآوری نانو ایران در حوزه سلامت
Abstract
براساس سند راهبردی توسعه فناوری نانو، ایران میبایست طی یک دوره ده ساله و تا پایان سال 92 به رتبه پانزدهم در سه شاخص تولید علم، فناوری و بازار دست مییافت. کسب رتبه چهارم در تولید علم در سال 92 نشان از موفقیت چشمگیر این برنامه در شاخص علم بوده، اما دو شاخص دیگر علیرغم تمام تلاشها از رتبه جهانی خوبی برخوردار نیستند. عدم دستیابی به هدفگذاری های انجام شده در شاخص های فناوری و بازار و یا بهعبارتی، سرعت کم نوآوری در این حوزه با وجود نرخ بالای تولید علم، یک مساله پیجیده و پویاست که نیازمند استفاده از رویکرد سیستمی در تحلیل آن میباشد، از آنجا که این شبکهها درقالب سیستمهای پیچیده انطباقی مورد مطالعه قرار میگیرند، استفاده از روش تحلیل شبکههای اجتماعی در شناسائی ساختار آنها مورد توجه قرار گرفته است. این مقاله ساختار شبکه نوآوری نانو ایران درحوزه سلامت را با روش تحلیل شبکههای اجتماعی مورد بررسی قرار داده و به این نتیجه رسیده است که ساختار شبکه از نوع آزاد مقیاس میباشد و از آنجا که در این نوع شبکهها، قدرت متمرکز است شبکه از کارایی لازم برخوردار نبوده و سرعت نوآوری در آن بسیار پائین است. لذا در کنار انواع سیاستگذاریهای انجام شده برای توسعه فناوری نانو در کشور، سیاستگذاری هدفمند برای ارتقای سطح همکاری ها به گونهای که ساختار شبکه به سمت ساختارهای کارآمد حرکت کند - تا سرعت نوآوری در آن افزایش یابد- یک ضرورت محسوب میشود.