فصلنامه مطالعات دفاعی استراتژیک (Oct 2022)
مقاله پژوهشی: نقش‌آفرینی جمهوری اسلامی ایران در حوزه‌های قدرت منطقه ای و جهانی با توجه به قلمرو ژئوپلیتیک خلیج‌فارس
Abstract
شناسایی قلمروهای ژئوپلیتیکی پیرامونی یک کشور و استفاده از ظرفیت‌های آن می‌تواند باعث نقش‌آفرینی بیشتر در هندسه قدرت منطقه‌ای و جهانی شود. معمولاً نقش‌آفرینی یک قدرت در حوزه قلمروی نفوذ سرزمین‌های پیرامونی واحد جغرافیایی خود اتفاق می‌افتد که این نفوذ تابع اهداف ژئوپلیتیک و این اهداف تابع منافع یا علائق ژئوپلیتیکی است. برای این منظور قدم اول شناسایی عوامل ژئوپلیتیک پیرامون آن سرزمین است که رشد و پیشرفت در منطقه و جهان وابسته به آن عوامل می‌باشد؛ لذا در این مقاله عواملی که باعث نقش‌آفرینی جمهوری اسلامی ایران در حوزه‌های قدرت منطقه‌ای و جهانی با توجه به قلمرو ژئوپلیتیک خلیج‌فارس خواهد شد بررسی و شناسایی‌شده است. هدف اصلی این تحقیق تعیین مؤلفه و شاخص‌های مؤثر بر نقش‌آفرینی جمهوری اسلامی ایران در حوزه‌های قدرت منطقه‌ای و جهانی با توجه به قلمرو ژئوپلیتیک خلیج‌فارس می‌باشد که متناظر باهدف، سؤال تحقیق طراحی‌شده است. این تحقیق از نوع کاربردی توسعه‌ای با روش تحقیق زمینه‌یابی - توصیفی انجام‌شده، جامعه آماری تحقیق 56 نفر متناسب با ویژگی‌های تحقیق از بین افراد صاحب‌نظر انتخاب‌شده‌اند. روش تجزیه‌وتحلیل داده بر اساس معادلات ساختاری بوده و نتایج تحقیق حاکی از آن است که قلمرو ژئوپلیتیک خلیج‌فارس با 10 شاخص، موجب نقش‌آفرینی جمهوری اسلامی ایران در حوزه‌های قدرت منطقه‌ای و جهانی و تقویت جایگاه و منزلت ژئوپلیتیک کشور شده که این تقویت جایگاه، به تقویت قدرت دفاعی - امنیتی منجر خواهد شد.
