Procedowanie wartości jako element dialogu międzykulturowego

Abstract

Jedną z podstawowych kwestii związanych z dialogiem międzykulturowym jest pytanie o rodzaj teorii kultury, na których gruncie jest on możliwy. Moja propozycja polega na wyodrębnieniu czterech grup teorii kultury, przy czym kryterium klasyfikacji stanowi przyjmowane źródło kultury. Pierwsza grupa widzi źródło kultury w szeroko pojętej biologii, druga upatruje je w nieświadomości, trzecia kieruje się w stronę języka, czwarta rozważa zaś problem wartości. W tekście zostały rozważone cztery możliwe odpowiedzi na to pytanie. W pierwszym wypadku rozważanym przykładem była socjobiologia oraz koncepcja Andrzeja Wiercińskiego, w drugim myśl Freuda, Junga, Campbella i Grofa. Przykładem trzeciej grupy stały się z kolei rozważania językoznawstwa kognitywnego. W wypadku czwartego rodzaju teorii kultury poruszone zostały kwestie uniwersalizmu i partykularnych uwarunkowań systemów etycznych. Ostatecznie propozycja zawarta w tekście w swej strukturze idzie w kierunku proponowanym przez Johna Hicka. Filozof ten widzi możliwość ujęcia prawdy jako procesu szczególnego rodzaju, zakładając przy tym, że można prawdę procedować, wymieniając odpowiednie warunki dla takiej czynności. Wydaje się, że podobnie sprawa wygląda w wypadku wartości. Starałem się podać w tekście odpowiednie warunki konieczne i wystarczające dla procedowania wartości. Wydaje się, że zastosowanie tych warunków może uczynić z dialogu międzykulturowego dialog skuteczny.