Sinop Balatlar Kazısında Ortaya Çıkarılmaya Başlanan Erken Bizans Dönemi Döşeme Mozaikleriyle İlgili İlk Veriler

Abstract

Sinop’ta Balatlar Kilisesi adıyla tanınan yapı kalıntısı, aslında Geç Roma Dönemi’ne ait bir imparatorluk hamam kompleksidir. 2010 yılından beri yapılan arkeolojik kazılar, yapının daha erken döneme ait kalıntılar üzerine, Geç Roma Dönemi hamamı olarak inşa edildiğini, buluntuların da İÖ 6. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar geçen uzun bir sürece ait olduğunu ortaya çıkarmıştır. Hristiyanlığın resmi din olarak ilan edildiği 4. yüzyıl sonu ya da 5. yüzyılda hamamın caldariumu kiliseye, tepidariumu avluya ve frigidarium bölümü de mezarlık / gömü alanına dönüştürülmüştür. 7. yüzyılın ilk yarısında büyük kilisenin tahrip olmasından sonra sıcaklığın güney haç koluna ve palaestranın batısına yeni kiliseler inşa edilmiştir. 13. yüzyıldan 20. yüzyılın ilk yarısına kadar geçen süreçte ise yapı kompleksinin içinde başka bir kilise varlığını sürdürmüştür. Balatlar’daki en eski kilise 4. yüzyıl sonu ya da 5. yüzyıla tarihlenen VIII no.lu mekândaki (caldarium) kilisedir. Kilisenin içinde, avlusunda ve frigidariumda geniş bir mezarlık alanı bulunmuştur. Bu çalışma kapsamında, 2016-2017 yılı kazı sezonlarında bir bölümü gün ışığına çıkarılmış Erken Bizans Dönemi’ne ait mezarlık alanındaki döşeme mozaikleri tanıtılacaktır. Bağışçı yazıtları içeren ve Hristiyan inancıyla ilişkili ikonografik anlam taşıyan mozaik panolarda çok renkli dekoratif geometrik, bitkisel ve figürlü desenler birlikte kullanılmıştır.

Keywords

• sinop
• balatlar kilisesi
• mezar mozaikleri
• kuş mozaikleri
• kartal