Örgütsel Hafıza Ölçeği’nin Türkçe’ye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Abstract

Bu çalışmanın amacı İngilizce Örgütsel Hafıza Ölçeği’ni (Dunham, 2010) Türkçe’ye uyarlamaktır. Ölçeğin dil geçerliği çeviri tekrar-çeviri ve İngilizce ve Türkçe formlar arasında Pearson korelasyon katsayısının hesaplanması yöntemleri ile test edilmiştir. İş örgütleri için geliştirilen ölçeğin maddeleri Türkçe’ye çevrilirken eğitim örgütlerine uyarlanmıştır. Basit seçkisiz örnekleme yöntemi ile seçilen ve 316 öğretmenden oluşan bir örneklem grubuna uygulanan ölçeğin yapı geçerliği açımlayıcı faktör analizi (AFA) ve doğrulayıcı faktör analizi (DFA) yöntemleri ile test edilmiştir. AFA sonucunda beş boyutlu bir yapı ortaya çıkmıştır. Orijinal ölçek de dikkate alınarak bu faktörlere “Sosyo-politik Bilgi”, “Mesleki Bilgi”, “Mesleki Ağlar”, “Sektörel Bilgi” ve “Okulun Geçmişi ile İlgili Bilgi” isimleri verilmiştir. Orijinal ölçekteki maddelerden ikisinin Türkçe’ye uyarlandığında farklı boyutlarda faktör yük değeri taşıdığı görülmüştür. Bu maddelerden birine Türkçe formda yer verilmezken; diğeri ise faktör yük değeri taşıdığı boyuta uygun olarak değerlendirildiği için ölçekte tutulmuştur. Sonuç olarak beş boyutlu 20 maddelik bir yapı ortaya çıkmıştır. AFA sonucunda ortaya çıkan bu modelin DFA uyum düzeylerinin de istenen seviyede olduğu görülmüştür. Ölçeğin tamamının Cronbach Alfa güvenirlik katsayısı 0.891 olarak hesaplanırken; alt boyutlarda ise güvenirlik katsayısı 0,896 ile 0,747 arasında değişmektedir. Bu çalışmada elde edilen bulgular, Örgütsel Hafıza Ölçeği’nin Türkçe formunun geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.

Keywords

• örgüt
• hafıza
• örgütsel hafıza
• ölçek uyarlama
• organization
• memory
• organizational memory
• scale adaptation