Vakanüvis Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi (Nov 2017)
Bir Gazeteci ve Aydın Olarak Falih Rıfkı Atay (1893-1971)
Abstract
Louis Althusser’in devletin ideolojik aygıtları arasında önemli bir yer verdiği basın, imparatorluktan ulus devlete geçişte sistemin kendini yeniden üretmesi noktasında önemli bir araç olarak kullanıldı. Gazeteciliğe 1912’de genç bir İttihatçı olarak Tanin Gazetesi’nde başlayan Falih Rıfkı Atay da bu aracı en etkili şekilde kullanan isimlerden biri olarak karşımıza çıkar. Atay, Cumhuriyetin kuruluşu ile birlikte Cumhuriyet paradigmasının oluşmasında olduğu gibi, bunun halka götürülerek bir ulus inşa edilmesinde de ayrı bir yere sahiptir. Falih Rıfkı Atay, imparatorluktan ulus devlete geçişte ulusun ve devletin yeniden inşası noktasında önemli isimlerden biridir. Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal’in en yakınındaki isimlerden biri olan Atay, hem Kemalizm’in teorileştirilmesi ve sistemleştirilmesi hem de halka açıklanması ve halkın bu ilkeler doğrultusunda inşası sürecine etkin bir şekilde katıldı. Özellikle gazeteyi Kemalizm’in halka götürülmesi ve benimsetilmesini sağlama noktasında yani Kemalizm’in propagandası için etkili bir araç olarak kullanan Atay’ın 1930’lardaki gezileri de son derece önemlidir. Geziler hem ulus devlet inşasında genç Cumhuriyet için en iyi örneği bulmak noktasında hem de halkın faklı rejimlere ve ülkelere dair bilgi kaynağı olması bakımından önemli bir yere sahipti.
Keywords
