Ekonomi, Politika & Finans Araştırmaları Dergisi (Mar 2022)
Türkiye’de Mali İllüzyon Üzerine Bir İnceleme
Abstract
Kamu kesiminin yapısını inceleyen çalışmalar, literatürde özellikle 1960’lı yıllardan itibaren Kamu Tercihi Teorisi olarak bilinen düşünce yapısıyla birlikte hız kazanmıştır. Kamu kesimi davranışlarını ekonomik araçlarla inceleyen Kamu Tercihi Teorisi kapsamında, devletin başarısızlığını açıklayan kavramlardan biri olan mali illüzyon, özellikle kamu harcamaları ile vergi sistemi arasındaki ilişkiye odaklanarak, kamu kesiminin büyümesini konu edinmektedir. Tarihsel gelişiminin yanı sıra teorik unsurları ve kamu kesiminin karar alma süreçlerindeki etkisinin de yer verildiği çalışmada, Türkiye’de mali illüzyonun varlığı, nedensellik ilişkisi kapsamında ampirik olarak incelenmekte ve bu yönüyle literatürdeki önceki çalışmalardan ayrılmaktadır. 1960-2020 dönemine ait harcama ve vergi hasılatı verileri ve Granger nedensellik testinin kullanıldığı çalışmanın özgün yanını, dönemin genişliği ve kullanılan yöntem oluşturmaktadır. Çalışmada Türkiye özelinde ve geniş bir dönem için kamu harcamaları ile vergi geliri tutarları arasındaki nedensellik ilişkisi üzerinden mali illüzyonun incelendiği ve bu yönüyle Türkiye’deki ilk çalışma olduğu görülmektedir. Uygulanan Granger nedensellik analizinin sonucuna göre kamu harcamaları ve vergi gelirleri arasında herhangi bir nedensellik ilişkisi tespit edilmemiştir. Dolayısıyla Türkiye’de ilgili dönemlerde vergi ödemeleri ile kamu harcamaları arasında herhangi bir bağ bulunamamıştır.
Keywords
