مجله علوم تربیتی (Nov 2008)
ارزیابی کارآیی دانشکدههای علومانسانی دانشگاه شهید چمران اهواز با استفاده از مدل ریاضی تحلیل پوششی دادهها
Abstract
هدف اصلی این تحقیق ارزیابی کارآیی دانشکدههای علوم انسانی دانشگاه شهید چمران اهواز با استفاده از مدل ریاضی تحلیل پوششی دادهها است. این تحقیق توصیفی- تحلیلی و به روش میدانی و کتابخانهای انجام شده است. محدودهی مکانی تحقیق شامل پنج دانشکدهی علوم انسانی دانشگاه شهید چمران و محدودهی زمانی دورهی چهار سالهی 82 تا 85 بوده است. دادههای کمّی خام با استفاده از فرم مخصوص از دانشکدهها جمعآوری و پس از تلفیق و ارزشگذاری به شاخصهای ورودی شامل "هیأت علمی، کارکنان و بودجه" و شاخصهای خروجی شامل "آموزش، پژوهش و خدمات تخصصی" تقسیم شدند. به منظور شناسایی دقیقتر تأثیر هر یک از شاخصها در میزان کارآیی دانشکدهها، مدل ریاضی در چهار حالت مختلف با ماهیت خروجی اجرا شد. یافتههای تحقیق نشان داد در حالت اول مدل با دو ورودی و یک خروجی "فعالیتهای آموزشی" تنها دانشکدهی اقتصاد کارآ و به عنوان مجموعهی مرجع شناخته شد و دانشکدههای الهیات، ادبیات، علوم تربیتی و تربیت بدنی به ترتیب در رتبهی دوم تا پنجم و ناکارآ بودند. در حالت دوم مدل با دو ورودی و یک خروجی "فعالیتهای پژوهشی" تنها دانشکدهی علوم تربیتی کارآ و به عنوان مجموعهی مرجع شناخته شد و دانشکدههای اقتصاد، الهیات، ادبیات و تربیت بدنی به ترتیب در رتبهی دوم تا پنجم و ناکارآ بودند. در حالت سوم مدل با دو ورودی و یک خروجی "خدمات تخصصی" تنها دانشکدهی تربیت بدنی کارآ و به عنوان مجموعهی مرجع شناخته شد و دانشکدههای ادبیات، اقتصاد، الهیات، و علوم تربیتی به ترتیب در رتبهی دوم تا پنجم و ناکارآ بودند. در حالت چهارم مدل (حالت ترکیبی) با دو ورودی و سه خروجی "فعالیتهای آموزشی، پژوهشی و خدمات تخصصی" هر پنج دانشکدهی کارآ و به ترتیب دانشکدههای علوم تربیتی، تربیت بدنی، اقتصاد، ادبیات و الهیات در رتبه اول تا پنجم قرار گرفتند. به این ترتیب سهم و تأثیر هر یک از شاخصها در میزان کارآیی دانشکدهها مشخص شد، به ویژه با توجه به کمبودهای مالی، نیروی انسانی، فضاها و امکانات آموزشی دانشکدهی تربیت بدنی در مقایسه با سایر دانشکدههای علوم انسانی دانشگاه، خدمات تخصصی ارائه شده از سوی این دانشکده در سطح دانشگاه سبب شده تا کارآیی و اثربخشی مطلوبی داشته باشد.
Keywords