KUTADGU BİLİG’DE FEN BİLİMLERİ

Abstract

Fen bilimleri, ispata ve deney sonuçlarına dayanır. Belli bir konu alanına sahip, nesnel, somut, evrensel, eleştirici, akılcı, ölçülebilir, genelleyici, kuşkucu ve ilerleyicidir. Fen bilimlerinin Türk dili ve tarihindeki izlerini yazılı eserlerimizde görmek mümkündür. İslami dönem Türk yazılı edebiyatının ilk eseri olan Kutadgu Bilig, Türk dili ve kültürünün ne kadar yüksek bir seviyede olduğunu ortaya koyan önemli bir dil yadigârıdır. Kutadgu Bilig bulunuşundan beri hem sosyal bilimlerinin hem fen bilimlerinin ilgi odağı olmuştur. Kutadgu Bilig her kelimesinde Türk’ün dilinin, kültürünün ve ilminin gücünü aktarmıştır. Onu doğru anlamanın yolu ayrıntılı dil ve anlatım incelemelerinden geçer. Bu çalışmada Kutadgu Bilig’deki fen bilimlerine ait ifadelerden hareketle metin düzeyinde anlam incelemesi yapılmıştır. Terim anlam, gerçek anlam, yan anlam ve mecaz anlamlar gözetilerek fen bilimlerine ait çıkarımlarda bulunulmuştur. Kutadgu Bilig’deki fen bilimleriyle ilgili beyitler ve ifadeler tespit edilmiş ve bunların Türk dili, kültürü ve bilimindeki yeri üzerinde durulmuştur.

Keywords

• kutadgu bilig
• karahanlı türkçesi
• anlam bilimi
• fen bilimleri