Zeszyty Prawnicze (Oct 2023)
PRAWO PACJENTA DO WYRAżENIA ZGODY NA CZYNNOŚĆ MEDYCZNĄ – WARUNKI PRAWNEJ SKUTECZNOŚCI W KONTEKŚCIE WSPÓŁCZESNYCH WYZWAŃ
Abstract
Zgoda pacjenta na czynność medyczną stanowi warunek legalności każdej interwencji medycznej. Celem artykułu jest przedstawienie prawa do wyrażenia zgody na czynność medyczną oraz warunków prawnej skuteczności w kontekście współczesnych wyzwań. Aby dana czynność mogła zostać wykonana lege artis, muszą być spełnione warunki skuteczności prawnej takiej czynności. Do tych warunków należą: po pierwsze, osoba udzielająca zgody musi być uprawniona do jej udzielenia; po drugie, zgoda musi być poprzedzona wyczerpującą, zrozumiałą i uzasadnioną informacją; po trzecie, zgoda musi być dobrowolna, czyli musi być wynikiem swobodnej decyzji; po czwarte, czynność stanowiąca przedmiot zgody nie może sprzeciwiać się ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Szczególnie złożona jest problematyka wyrażenia zgody przez małoletnich pacjentów oraz osoby ubezwłasnowolnione. Ponadto w praktyce można również wyróżnić przykłady czynności medycznych, takich, które mogą być wykonane bez zgody pacjenta oraz wbrew jego sprzeciwowi. Problematyka zgody została przedstawiona w kontekście współczesnych wyzwań zarówno w odniesieniu do osób wykonujących zawody medyczne, jak i obowiązujących uregulowań prawnych.