بررسی راهنماهای جستجوی فهرستهای رایانه ای از دو منظر زبانی و نظریه یادگیری شناختی

Abstract

مقدمه: با گذشت زمان و افزایش پیچیدگی فهرست‏های رایانه‏ای، نیاز به تدوین دستنامه‏هایی برای راهنمایی کاربران دربارة نحوة استفاده از امکانات این نرم‏افزارها بیشتر شده است. حال، با توجه به ضرورت و اهمیت راهنماهای جستجو، پژوهش حاضر بر آن است تا آنها را از دیدی زبان‏شناسانه و بر پایة نظریه یادگیری‌شناختی، بررسی کند. روش‏شناسی: در این راستا از روش تحلیل محتوا استفاده شد؛ که به منظور انجام آن، فرمول فلش-دیانی، الگوی مایر، و الگوی میرزابیگی، خرازی و موسوی (الگوی تدوین محتوای آموزشی بر مبنای نظریه یادگیری‌شناختی) به کار رفت. به این منظور، سیاهة وارسی برای بررسی عناصر مطرح در الگوی تدوین محتوای آموزشی بر مبنای نظریة یادگیری‌شناختی تدوین گردید. یافته‏ ها: یافته ‏های این پژوهش حاکی از آن است که سطح خوانایی بیشتر راهنما‏های جستجو از متوسط به بالاست. با وجود این، در برخی از موارد راهنماهای داخلی کتابخانه‏ها از بُعد خوانایی، از راهنماهای پیش‏فرض نرم‏افزارها دشوارتر است. از بُعد عناصر اثرگذار بر فهم متن، تفاوت چندانی میان گونه‏های مختلف راهنما مشاهده نشد. در ضمن، در راهنماهای جستجو، به‌ندرت به راهکارهای زبان‌شناختی فرمول‏بندی عبارت جستجو در زبان فارسی پرداخته شده است.