منظر (Feb 2017)
تعامل شهر اهواز با رود کارون
Abstract
رودخانه کارون در جنوب ایران از پیش از اسلام، از تمدنسازترین رودخانههای این منطقه است و شهر اهواز که پیشینه آن به پیش از دوران ساسانی بازمیگردد در کنار همین رودخانه شکلگرفته است. لبه شهری رودخانه کارون در شهر اهواز همواره تحت تأثیر نوع تعامل این شهر با رودخانه بوده است. در طول تاریخ اهمیت رودخانه کارون برای ساکنین این منطقه فراتر از عنصری جهت تأمین آب و بهعنوان زیرساخت اصلی در رونق اقتصادی شهر عمل کرده است. ارتباط اقتصادمحور شهر و رودخانه موجب شده بود تا در طی سالیان لبه شهری رودخانه در این منطقه با کاربری تجاری شکل گیرد. این در حالی است که در دهههای اخیر با رویکردهای متفاوتی که نسبت به تعامل با کارون اتخاذشده، رودخانه بهتدریج نقش اقتصادی خود را در نظام شهری ازدستداده و متعاقب آن لبه شهر و رودخانه دچار اخلال شده است. چنانچه به نظر میرسد شهر حیات اقتصادی خویش را از رودخانه مجزا نموده و توسعه آن بر مبنای رودخانه شکل نمیپذیرد. این موضوع سبب شده تا هویت لبه شهری اهواز که طی قرون بر اساس رودخانه شکلگرفته دچار آسیب شده و به دنبال آن شهر با چالشهای متعددی روبرو شود. این پژوهش باهدف بررسی و تحلیل چگونگی و چرایی رابطه شهر اهواز و رودخانه کارون در طول تاریخ و شکلگیری لبه شهری کارون و آسیبشناسی آن، در دو بخش ابتدا به بیان ارتباط شهر و رودخانه در گذشته و پسازآن به تحلیل رویکردها و اقداماتی که در دهههای اخیر نسبت به آن صورت گرفته، میپردازد.