Kwartalnik Filmowy (Sep 2015)
„Ma dissidence”. Sztuka piosenki Anny Prucnal
Abstract
Kariera polskiej aktorki i pieśniarki Anny Prucnal jest przykładem transgresyjnej biografii artystycznej rozdartej między kraje, kultury, ideologie, style i media. Piotrowski analizuje dorobek Prucnal na polu muzyki popularnej w kontekście interakcji zachodzących między jej tożsamością artystyczną i uprawianym przez nią teatrem piosenki a kolejnymi miejscami kariery (Warszawa, Berlin, Paryż). Bada proces akulturacji i narratywizacji sztuki piosenki Prucnal przez miejsca i związaną z nimi kulturę, dowodząc, że nie tylko kształtowały one tożsamość artystki, jej estetykę i styl, ale też ulegały w ich granicach relokacji. Z jednej bowiem strony pierwiastki miejsca i tożsamości tworzą w sztuce Prucnal niepowtarzalny, otwarty na „niepoprawne” odczytania układ, utkany z różnych i przeciwstawnych jakości (estetycznych, performatywnych, ideologicznych itd.). Dzięki temu piosenkarstwo Prucnal jest – na skalę rzadko spotykaną w muzyce popularnej – transnarodowe, transgatunkowe i transstylistyczne oraz przynależy do transawangardy lat 70. i 80. Z drugiej jednak strony Piotrowski uważa, że tożsamość Prucnal – płynna, procesualna, w każdym geście artystycznym określająca się od nowa i na chwilę – nie daje się zredukować i znaczy, w odmiennych kontekstach, przede wszystkim samą siebie. Paradoks i zagadka sztuki piosenki Prucnal polegają na istnieniu odrębnego i trwałego rdzenia: artystka sama w sobie i przez siebie jest „miejscem” – wyodrębnionym przez głos i jedyną w swoim rodzaju ekspresję, zaś miejsca tego nie można ani z kimkolwiek lub czymkolwiek pomylić, ani też zawłaszczyć.
Keywords
