نشریه مهندسی متالورژی و مواد (Mar 2023)

سنتز نانوذرات اکسید دوظرفیتی مس به روش احتراق در محلول و بررسی خواص ضدباکتریایی آن در برابر گونه های باکتریایی گرم مثبت و منفی

  • وصال هلالی,
  • مصطفی میرجلیلی,
  • سید عبدالکریم سجادی,
  • مریم مقدم متین,
  • محمدحسن ملائی

DOI
https://doi.org/10.22067/jmme.2023.80250.1090
Journal volume & issue
Vol. 34, no. 1
pp. 69 – 80

Abstract

Read online

در این پژوهش، تأثیر نسبت سوخت (ϕ) بر سنتز نانوذرات CuO به‌روش احتراق در محلول و خواص ضدباکتریایی آن بررسی شد. به‌عنوان سوخت از هگزامتیلن‌تترامین در نسبت ϕ برابر با 1 و >1 استفاده شد و مشخصه‌یابی به روش‌های پراش اشعه‌ی ایکس (XRD)، سنجش اندازه‌ی ذرات به‌کمک پراش نور دینامیک (DLS)، تصویربرداری به‌کمک میکروسکوپ الکترونی روبشی نشر میدانی (FE-SEM) برای هر نمونه انجام شد. نتایج XRD نشان داد که در 1=ϕ، بیشترین خلوص CuO در ترکیب نهایی حاصل شد. هم‌چنین اندازه‌ی ذرات تماماً در گستره‌ی 21.7 تا 42.2 نانومتر قرار داشت. اما کوچکترین اندازه‌ی ذره (21.7 نانومتر) متعلق به نمونه با 1=ϕ بود. از آن جا که تصاویر FE-SEM مربوط به این نمونه نیز مبیّن ساختاری ریزدانه و کروی بود، این نمونه برای انجام آزمون ضدباکتریایی انتخاب شد. سوسپانسیون نانوذرات این نمونه، در سه محلول نوترینت براث، آب و DMSO تهیه شد. پس از آن، هر سه سوسپانسیون در برابر گونه‌های باکتریایی Escherichia coli و Staphylococcus aureus مورد آزمون ضدباکتریایی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که باکتری E. coli (گونه‌ی گرم منفی) در‌مقایسه با S. aureus (گونه‌ی گرم مثبت) بیشتر مهار شد. هم‌چنین مهار هر دو باکتری در سوسپانسیون نوترینت براث-CuO بیشتر بود. برای این سوسپانسیون، حداقل غلظت مهاری باکتری‌های E. coli و S. aureus به‌ترتیب 105 و 242 میکروگرم بر میلی‌لیتر به‌دست آمد. این امر احتمالاً با پراکنده‌سازی بهتر نانوذرات در نوترینت براث (نسبت به دو محلول دیگر) مرتبط است. لذا می‌توان با افزودن مواد فعال سطحی، پراکنده‌سازی ذرات و درنتیجه قدرت مهار آن‌ها را بهبود بخشید.

Keywords