آب و توسعه پایدار (Nov 2022)
ارزیابی طرح احیاء و تعادل‌بخشی آب‌های زیرزمینی دشت شهریار با تأکید بر کنتورهای هوشمند
Abstract
ا‌فزایش بهره‌برداری از آب‌های زیرزمینی موجب ایجاد مشکلاتی مانند افت سطح ایستابی و کاهش حجم ذخیره آبخوانهای کشور شده است. شمار زیاد این مشکلات باعث شده برنامه‌ریزی‌ها‌ی گوناگون برای احیاء و تعادل‌بخشی منابع آب زیرزمینی کشور به‌کار گرفته شود. یکی از این راهبرد‌ها کارگذاشتن کنتور هوشمند بر روی چاههای بهره‌برداری است. آبخوان دشت شهریار از آن دسته آبخوانهای کشور است که ا‌فزایش بهره‌برداری از آن باعث ایجاد مشکلات بسیاری در این آبخوان شده است. در این پژوهش پس از بررسی ویژگی‌های آبخوان دشت شهریار و تغییرات ماهانه سطح آب زیرزمینی در دوره آماری 1398 -1390، کارایی کارگذاشتن کنتور هوشمند بر نوسانات سطح آب زیرزمینی، تجزیه و تحلیل شد. گستره مورد مطالعه به سه بخش تعداد زیاد، متوسط و کم کارگذاشتن کنتور هوشمند تفکیک شد. برای هر یک از بخشها هیدروگراف معرف جداگانه‌ای تهیه شد. نتایج بهدست آمده از تجزیه و تحلیل نقشه‌ها و هیدروگراف‌ها نشان داد در بازه زمانی بعد از کارگذاشتن کنتور هوشمند شیب نوسانات سطح آب زیرزمینی در گستره با تعداد زیاد کارگذاشتن کنتور هوشمند مشابه شیب و روند نوسانات سطح آب زیرزمینی در گستره با تعداد کم کارگذاشتن کنتور هوشمند است؛ بنابراین کارگذاشتن کنتور هوشمند بر روی چاههای بهره‌برداری، با استفاده از روش‌ها و سیاست‌های کنونی، نمی‌تواند یک رویکرد مناسب برای مدیریت پایدار منابع آب زیرزمینی باشد؛ زیرا کارگذاشتن کنتور هوشمند بدون محدود کردن میزان اضافه برداشت کارایی مثبتی بر احیاء و تعادل‌بخشی آبخوان ندارد. در این پژوهش دیگر کارهای انجام شده برنامه تعادل‌بخشی در گستره مورد مطالعه مانند تغذیه مصنوعی و انسداد چاههای غیرمجاز بررسی شدند.
Keywords
