Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Feb 2014)
Örgütsel Çatışma Çözüm Yöntemleriyle Duygusal Zeka Arasındaki İlşki: Bir Tasarım Mühendisliği Örneği
Abstract
Sosyal ortamlarda çatışma kaçınılmaz olarak ortaya çıkmaktadır. Örgütlerde etkin bir çalışma ortamıyaratmak için bu çatışmanın doğru bir biçimde yönetilmesi gerekmektedir. Bir çok farklıişkolunda yapılan araştırmalar, çalışan profiline bağlıolarak değişen duygusal zeka seviyesi ile çatışma yönetiminde kullanılan çözüm strateji ve metotlarının ilişkili olduğunu göstermektedir. Bu zamana kadar ülkemizde bu alanda yapılan çalışmaların sağlık ve eğitim sektörlerinde yoğunlaştığıgörülmektedir. Bu çalışmanın ana motivasyonu iyi yönetilen çatışmanın bir gereklilik olduğu tasarım ve mühendislik bölümlerinde örgütsel çatışma çözüm yöntemleriyle duygusal zeka arasında bir ilişki olup olmadığınıve hangi çatışma yönetimi stratejilerinin uygulandığınıirdelemektir. Eskişehir’de bulunan bir kurumun tasarım mühendisliği departmanıyönetici ve çalışanlarına n=99 duygusal zeka, örgütsel çatışma stratejileri ve çatışma yönetimi stratejileri ölçekleri uygulanmış, evrendeki bütün çalışanlara ulaşılmıştır. Duygusal zeka ölçümü için Bar-on’un geliştirmişolduğu Duygusal Zeka Envanteri EQ-i ’nin daha önce Türkçeye çevrilmişve geçerlilik araştırmalarıyapılmışbir versiyonu kullanılmıştır. Çatışma yönetim stilleri bütünleştirme, kaçınma, uzlaşma, hükmetme, uyma ise Rahim Örgütsel Çatışma Envanteri ROCI-II ise tespit edilmiştir. Araştırmaya katılan yöneticilerden verilmişçatışma yönetim metotlarından hangilerini ne sıklıkla kullandıklarınıişaretlemeleri istenmiştir. Son olarak kişisel özellikleri belirlemek için araştırmacılar tarafından geliştirilen “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Toplanan verilerin istatistiksel çözümlemeleri SPSS 20 paket programıkullanılarak yapılmıştır. Demografik özellikler ile çatışma yönetimi ve duygusal zeka değerlerinin karşılaştırılmasıamacıyla bağımsız örneklemler için t-testi ve ANOVA; çatışma yönetimi stratejileri veduygusal zeka arasındaki ilişki için ise korelasyon analizi yapılmıştır. Kullanılan ölçeklerin güvenilirlik değerleri için Cronbach Alpha sayılarına bakılmışve duygusal zeka anketi için .95, çatışma yönetimi anketi için ise .88 gibi yüksek alfa katsayılarına ulaşılmıştır. Çalışmanın sonucunda, duygusal zeka ve çatışma çözüm stratejileri arasında yapılan korelasyonda zayıf ama anlamlıbir ilişki bulunmuştur. Yaş, cinsiyet ve eğitim durumu gibi demografik etkenlerinin duygusal zeka ve çatışma çözüm becerileri üzerinde bir etkisi olmadığıtespit edilmiştir. Yöneticiler arasında çatışma yönetimi yöntemlerinde ilk sırayıise fikirlerin rahat söylenebildiği ve tartışmanın teşvik edildiği bir örgüt kültürü yaratma yöntemi almıştır.
