Litteraria Copernicana (Sep 2019)

Epizody z „Ewangelii według św. Jana” w „Xiędzu Fauście” Tadeusza Micińskiego

  • Edward Jakiel

DOI
https://doi.org/10.12775/LC.2019.035
Journal volume & issue
Vol. 0, no. 3(31)/
pp. 35 – 49

Abstract

Read online

Podstawową tezą niniejszej pracy jest polemiczne stanowisko Tadeusza Micińskiego wobec tradycji interpretacji kerygmatu Ewangelii według św. Jana. Analizując obecność tej w Ewangelii w jego powieści Xiądz Faust, koncentruję się na kilkunastu najważniejszych odwołaniach do tej księgi nowotestamentowej, widocznych w tekście powieści. Wśród nich znajdują się drobne, rozsiane po różnych rozdziałach aluzje, służące obrazowaniu i poetyckiej intensyfikacji przekazu. Niewiele tu takich odniesień, które podejmują (konstruktywnie lub destruktywnie) dialog z Janowym przekazem. Szczególnie rozgałęzione treściowo jest modyfikacja sceny spotkania Chrystusa z Samarytanką przy studni w Sychar. W sposobach uobecniania Janowej Ewangelii daje się zauważyć przedmiotowe wykorzystywanie epizodów w niej zawartych dla potrzeb imaginarium poetyckiego powieści. Nie ma tu, niestety, choćby najbardziej podstawowego dialogu z Księgą, a nieznaczne imitacje polemiczne należą do rzadkości. Warte jednakże odnotowania jest Micińskiego korzystanie z Jana, gdyż unaocznia ono pewne, wspólne dla lektury całego dziedzictwa biblijnego w Xiędzu Fauście prawidłowości tak w zakresie poetyki, jak też w zakresie idei i swoistej teologumenii tej powieści.

Keywords