YABANCI SEYYAHLARIN TÜRK SOFRA KÜLTÜRÜNE AİT İZLENİMLERİ ÜZERİNE (16. ve 17. YÜZYIL)

Abstract

Osmanlı-Türk sofra kültürünü anlatan birçok kaynak vardır. Bu kaynaklar Türk mutfak kültürünün tarihsel gelişimi, Türk sofra adabı, Türk-Osmanlı yemek tarifleri, Sultan sofraları, Osmanlı mutfak sözlükleri gibi konularda yoğunlaşmıştır. Osmanlı Mutfağını anlatan birçok kaynağın yanı sıra Evliya Çelebi Seyahatnamesi’nde yer alan yemek kültürü ile ilgili bilgiler de taranmış ve makalede kaynak olarak sunulmuştur. Yabancı seyahatnameler, Batılıların Osmanlı coğrafyası hakkındaki gözlemlerini günümüze kadar ulaştıran eserlerdir. Seyyahlar, Osmanlı-Türk kültüründe sofra, eğlence, inanışlar, inançlar, şehirler, giyim kuşam, sosyal yapılanma, mimari yapılar, hamamlar, etnik unsurlar, suç ve ceza vb. konuları kendi bakış açıları ile yazmışlardır. Bu makalede ise 16. ve 17. yüzyıllara ait olan 12 yabancı seyyahın yazdığı seyahatnameler yardımıyla Türklerin yeme-içme ve sunma gelenekleri incelenmeye çalışılmıştır. Günümüze kadar gelen yemek tarifleri, sevilen içeceklerin tarihi seyri, yabancıların gözünden Osmanlı-Türk mutfağı, Saray sofraları, padişahların elçilere verdiği ziyafetler vb. konular araştırılmıştır. Ayrıca edinilen bilgiler Divan şiirinden beyitlerle de desteklenmiş olup sosyal hayatın edebiyata yansımaları da gösterilmeye çalışılmıştır.

Keywords

• türk-osmanlı mutfağı
• yiyecek
• i̇çecek
• seyahatname