Bazı Sık Kullanılan Organofosfatlı Pestisitlerin Anne Sütünde Kalıntılarının Belirlenmesi

Abstract

Amaç: İnsanlarda organofosfatlı (OPP) pestisitlerin kalıntı seviyeleri ile ilgili sınırlı veri vardır, Türkiye’de de anne sütündeki kalıntı seviyeleri ile ilgili olarak çalışmalar oldukça azdır. Bu çalışmanın amacı, Isparta bölgesinde meyve üretiminde sık kullanılan OPP’lı pestisitlerin (Klorpyrifos, diazinon, etiyon, paratiyon metil ve diklorvos) anne sütünde var olup olmadıklarının tespit edilmesidir.Materyal ve Metot: Bu kesitsel çalışmada, yoğun meyve üretimi yapılan alanda (kırsal alan, n=50) ve şehir merkezinde yaşayan (kentsel alan n=50) rastgele örnekleme yöntemi ile seçilen toplam 100 kadından anne sütü numuneleri alındı. Analizler yüksek çözünürlüklü gaz kromatografi cihazında yapıldı.Bulgular: Çalışma grubunun % 17’sinde diklorvos kalıntıları tespit edildi. Pestisit kalıntılarının tespit düzeyi çiftçi eşlerinde, her zaman/sık pestisit uygulayıcılarında ve pestisitlerin hazırlanmasında aktif rol alanlarda daha yüksekti (p<0,05). Sonuç: Anne sütünde pestisit kalıntıları tespit edilmesi, çalışma alanında ve pestisit uygulamalarının yapıldığı bölgelere yakın alanlarda yaşayan kadınların özellikle hamilelik ve emzirme dönemlerinde maruziyetten kaçınmaları konusunda bilinçlendirilme gerekliliğini göstermiştir.

Keywords

• pestisit kalıntıları
• anne sütü
• organofosfat
• pesticide residues
• breast milk
• organophosphorus