Pediatric Endocrinology, Diabetes and Metabolism (Sep 2007)
Niskorosłość dzieci wiejskich w świetle badań antropometrycznych
Abstract
Wprowadzenie: Na przełomie marca i kwietnia 2007 r. wdrożono w środowisku wiejskim badania podejmujące problemy wzrastania, dojrzewania i kształtowania się proporcji somatycznych w trakcie rozwoju. Pozwolą one określić grupę czynników abiotycznych, biologicznych i społecznych, kształtujących poziom rozwoju biologicznego dziecka wiejskiego. Cel pracy: Celem opracowania, które stanowi cząstkę wdrożonych w środowisku wiejskim badań podejmujących problemy morfologicznych i moto-rycznych uwarunkowań rozwoju, jest określenie typu budowy somatycznej i proporcji ciała niskorosłych dzieci wiejskich. Materiał i metody: Do analizy wykorzystano wyniki badań 145 dziewcząt i 140 chłopców w wieku 7-9 lat, uczniów 5 szkół wiejskich z terenu Wielkopolski. W grupie badanych dzieci osoby niskorosłe stanowiły 13% analizowanych chłopców i 17% dziewcząt. Do oceny typu budowy ciała wykorzystano 10 cech morfologicznych. Charakterystyki te posłużyły do wyznaczenia typu budowy ciała metodą Sheldona w modyfikacji Heath i Carter. Do oceny proporcji budowy dzieci zaproponowano wskaźnik informujący o proporcjach odcinków ciała, wyrażony stosunkiem długości tułowia do długości kończyn dolnych: [(sst-sy/*100)]. Ponadto do grupy osób niskorosłych, czyli o niedoborze wysokości ciała, zakwalifikowano dzieci zdrowe, u których wysokość ciała zlokalizowana jest poniżej 10 centyla. Prześledzono rozwój omawianych charakterystyk morfologicznych w odpowiednich grupach wieku i płci. Całość zgromadzonego materiału opracowano statystycznie według zasad podanych przez Guilforda, wykorzystując pakiet Statistica dla Windows 2000. Wnioski 1.Analiza proporcji ciała dzieci przeciętnego wzrostu i niskorosłych wskazuje na istnienie pewnych, choæ niezbyt dużych, różnic w rozwoju rozpatrywanych struktur morfologicznych. Charakterystyki te znajdują odzwierciedlenie w somatotypach badanych. Dzieci niskorosłe odbiegają nieznacznie od pozostałych. W grupie tej wyraźnie zaznacza się przewaga komponentu mezomorfii, co wskazuje na większą masywność budowy. 2.Okres wczesnoszkolny charakteryzuje się względną stabilnością rozwoju, dlatego też należy przypuszczać, że również u zdrowych dzieci niskorosłych dopiero w okresie pokwitania może nastąpić przyspieszenie tempa wzrastania. Wskazuje na to kierunek kształtowania się typu budowy ciała, który wraz z wiekiem dzieci niskorosłych zbliża się do budowy dzieci o przeciętnej wysokości ciała. 3.Niedostateczne, zwłaszcza pod względem liczby uwzględnionych zmiennych somatycznych i w kontekście przemian czasowych, rozpoznanie środowiskowych uwarunkowań rozwoju fizycznego dzieci wiejskich wymaga dalszych badań i analiz.
