آب و توسعه پایدار (Feb 2018)
مروری بر تأثیر طرحهای آبخوانداری بر روند تغییرات فیزیکی و شیمیایی خاک
Abstract
در حال حاضر در مناطقی از کشور سامانههای پخش سیلاب بهعنوان پروژههای آبخوانداری در حال اجرا و بهرهبرداری میباشد، در این پروژهها، حجم زیادی از سیلاب با محتوای املاح و بار معلق در سطح زمین، به مرور زمان میتواند سبب تغییراتی در بعضی از خواص فیزیکی و شیمایی خاک گردد. با توجه به اینکه برآیند نتایج حاصل از پروژههای پخش سیلاب در نقاط مختلف متفاوت است، ضرورت دارد میزان این تغییرات و روند آن در طول زمان بررسی گردد و با استفاده از نتایج بررسیهای بهعمل آمده روش مناسبی در راستای افزایش بهرهوری این طرح ها ارائه شود. در این مقاله نتایج 40 تحقیق در مورد تأثیرات پخش سیلاب بر خصوصیات خاک مورد ارزیابی قرار گرفت. درمجموع، بررسیها نشاندهنده بهبود کیفیت برخی از خواص فیزیکی و شیمیایی خاک در اثر پخش سیلاب است. این وضعیت شامل متعادلتر شدن بافت و شرایط رطوبتی خاک، اصلاح وضعیت فیزیکی و شیمیایی خاک، افزایش برخی عناصر و در نتیجه افزایش حاصلخیزی خاک نسبت به وضعیت قبل از اجرای عملیات پخش سیلاب و کاهش نفوذپذیری و ایجاد شرایط مناسب برای رشد گیاهان مرتعی و نهالهای کاشته شده و در نتیجه تغییر چشمانداز این مناطق از لحاظ اکولوژیکی است.
Keywords