Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi (Jun 2021)
Tarihsel Perspektiften Hareketle Irak, Suriye ve Libya’da Yaşanan Enerji Savaşlarının Analizi
Abstract
Ortadoğu ve Kuzey Afrika’daki petrol ve doğal gaz kaynakları açısından zengin ülkelerin ekonomik, sosyal ve teknolojik açıdan sınırlı imkânlara sahip olması, Batılı ülkelerin kaynak zengini ülkeler üzerinde hâkimiyet kurmasına ve bu ülkeleri sömürge haline getirmesine zemin hazırlamıştır. 20. yüzyılda sanayileşen Batılı tüketici ülkelerin enerji tüketimlerinin giderek artması ve sömürge arayışına girmesi, kendi aralarındaki rekabeti kızıştırırken enerji kaynakları açısından zengin ülkelere kanlı işgallere kadar uzanabilen dış müdahalelerde bulunmalarına neden olmuştur. Bu bağlamda enerji kaynakları için sürdürülen mücadele, I. Dünya Savaşı’ndan Arap Baharı’nın tetiklediği Ortadoğu ve Kuzey Afrika’daki iç savaşlara kadar hız kesmeden devam etmektedir. 11 Eylül Saldırıları sonrası Irak, Arap Baharı’nın ardından Suriye ve Libya, görünürde iç savaşın yaşandığı ancak arka planda enerji kaynakları için kapsamlı bir mücadelenin yürütüldüğü, Batılı ülkelerin ve bölgesel güçlerin vekâlet savaşları yürüttüğü ülkeler haline gelmiştirler. Bu kapsamda çalışmada, 21. yüzyılda Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da yaşanan enerji savaşları ele alınmıştır.
Keywords
