زن در توسعه و سیاست (Sep 2017)

تحلیل ارتباط میان نرخ اشتغال زنان و میزان باروری (مطالعۀ موردی: ایران)

  • محمد حسن فطرس,
  • مریم نجمی,
  • عباس معمارزاده

DOI
https://doi.org/10.22059/jwdp.2017.230655.1007176
Journal volume & issue
Vol. 15, no. 3
pp. 311 – 325

Abstract

Read online

یکی از تحولات بزرگ‌ صورت‌گرفته طی دهه‏های اخیر، افزایش چشمگیر مشارکت زنان در عرصه‏های اقتصادی و اجتماعی بوده و در این راستا رابطۀ میان مشارکت زنان در بازار کار به‌عنوان یکی از عوامل مهم و اثرگذار در رشد اقتصادی و نرخ‏های باروری به‌منزلۀ عاملی مؤثر در رشد جمعیت مورد توجه قرار گرفته است. بررسی این مسئله، که رابطۀ بین اشتغال زنان و نرخ باروری منفی است، در بسیاری از مطالعات تجربی تأیید شده است. از طرفی، محققان بسیاری دریافتند که در کشورهای اروپایی همبستگی منفی بین میزان باروری و میزان مشارکت زنان در بازار کار قبل از دهۀ 1980 به یک همبستگی مثبت در بعد از آن تغییر کرده است. بنابراین، در این پژوهش سعی شده است با استفاده از داده‏های سال‏های 1360 تا 1392، که از سایت بانک مرکزی و مرکز آمار ایران استخراج شده‌اند، و نیز استفاده از رویکرد آزمون کرانه‏ای با وقفه‏های توزیعی به بررسی رابطۀ میان نرخ باروری و میزان اشتغال زنان در کشور ایران پرداخته شود. یافته‏های مطالعه نشان می‏دهند که سن ازدواج، نرخ شهرنشینی و درآمد سرانه با نرخ باروری رابطۀ منفی دارند؛ در‌حالی‌که نرخ اشتغال با نرخ باروری رابطه‌ای مثبت دارد که نشان می‏دهد با افزایش میزان اشتغال و به تبع آن ایجاد امنیت مالی میل به باروری در میان زنان ایران افزایش پیدا کرده است و رابطۀ منفی میان این دو متغیر، که در مطالعات قبلی اشاره شده، تأیید نمی‏شود.

Keywords