مدیریت و برنامهریزی در نظامهای آموزشی (Sep 2023)
الزامات اجرای موفق پایاننامه گروهی در دانشگاههای ایران
Abstract
هدف: پایین بودن مهارتهای کار تیمی و گروهی فارغالتحصیلان دانشگاهی و همچنین پایین بودن کیفیت برخی از پایاننامهها و رسالهها از جمله مسایلی هستند که آموزش عالی کشور با آن مواجه است. اجرای درست «پایاننامه گروهی» نه تنها کیفیت پایاننامهها و رسالهها را ارتقاء میدهد بلکه باعث پرورش مهارتهای تیمی و گروهی در دانشجویان نیز میشود بهصورتی که آنها را برای محیط کار بهتر آماده میسازد. با توجه به اهمیت موضوع، هدف پژوهش حاضر بررسی الزامات اجرای موفقیتآمیز «پایاننامه گروهی» در دانشگاههای ایران بوده است.مواد و روشها: پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی بوده و رویکرد آن کیفی میباشد که از روش پدیدارشناسی برای انجام پژوهش استفاده نموده است. در این پژوهش از ابزارهای «بررسی اسنادی» و «مصاحبه نیمهساختارمند» برای جمعآوری دادهها استفاده شده است. محتوای اسناد و مصاحبهها با استفاده از «تحلیل مضمون» تجزیه و تحلیل شدهاند. در این پژوهش برای تفسیر دادههای کیفی و رعایت اعتبار یافتههای پژوهش، «کاوش به وسیله افراد مورد مطالعه» و «پیوستگی شواهد» مورد توجه قرار گرفته است.بحث و نتیجهگیری: «پایاننامه گروهی» شکلی از پژوهش گروهی است که در آن هر دانشجو همچنان مسئولیت نوشتن پایاننامه/رساله خود را بر عهده دارد، اما با حضور در یک گروه دانشجویی 3 یا 4 نفره، رساله یا پایاننامه خود را غنیتر، منظمتر و سریعتر تدوین مینماید. یافتههای پژوهش حاضر نشان داد هیجده الزام برای انجام موفق «پایاننامه گروهی» در دانشگاههای ایران وجود دارد که به پنج سطح به شرح زیر تقسیم میشوند: الف- الزامات در سطح فردی (الزامات دانشی، الزامات مهارتی و الزامات نگرشی/منشی)، ب- الزامات در سطح گروه پایاننامه (الزامات فرهنگی، آموزشی-اداری، مالی و حقوقی)، ج- الزامات در سطح مؤسسه آموزش عالی (الزامات فرهنگی، آموزشی-اداری، مالی و حقوقی)، ر- الزامات در سطح ملی (الزامات فرهنگی، آموزشی-اداری، اقتصادی، سیاسی و مالی)، ز- الزامات در سطح بینالمللی (الزامات اقتصادی و آموزشی-اداری). براساس این الزامات، اجرای موفق پایاننامه گروهی مستلزم فراهم بودن زمینههای فردی، گروهی، مؤسسه آموزش عالی، ملی و بینالمللی مناسب است زیرا ارتباط تنگاتنگی بین زمینههای مختلف وجود دارد. تأثیرات زمینههای ملی و بینالمللی به این صورت است که اگر در یک کشور شایستهسالاری و رقابت ملی و بینالمللی حاکم باشد، سازمانها و شرکتها برای ماندن در کورس رقابت باید مجهز به متخصصان، تیمها و گروههای کاری کارآمد باشند. در چنین زمینهای سازمانها و شرکتها نیز مؤسسات آموزش عالی را جهت پرورش فارغالتحصیلان کارآمد که دارای دانشها، مهارتها و منشهای لازم از جمله مهارت تیمی و گروهی هستند، تحت فشار قرار میدهند.
Keywords