Tetkik (Oct 2023)
Hafızalarda Cumhuriyet Dönemi Din Eğitimi: Celal Kırca Hatıraları Özelinde
Abstract
Dinin hem bireysel hem de sosyal alandaki etkisi ve etkileşimi göz önünde bulundurulduğunda yaşadığımız coğrafyadaki din eğitimi sürecinin farklı yönleri ile ortaya konulması önemlidir. Tarihsel sürecin anlaşılmasında sözlü kaynaklara ulaşılması en az yazılı kaynaklar kadar anlamlıdır. Yaşananların yazıya aktarılması olarak tanımlanan anılar bireylerin zihninde iz bırakan, onları etkileyen, tarihe yardımcı olan kaynaklardır. Türkiye Cumhuriyeti’nin din eğitimi tarihi de bilgi ve belgelerden hareketle oluşturulmuştur. Bu bilgi ve belgelerin içerisinde anıların ayrı bir yeri vardır. Öznel bir bakış açısına sahip olmalarına rağmen anılarını paylaşanlar bugünün penceresinden bakarak konuştuğumuz olayların canlı tanıklarıdır. Araştırmanın amacı Cumhuriyet dönemi din eğitim tarihiyle ilgili sözlü kaynakların anlatımı olarak ifade edilebilen anılardan hareketle din eğitiminin sosyal ve kurumsal alandaki karşılığını kısmen de olsa betimlemektir. Yapılan tasvirleri sınırlandırmak için emekli öğretim üyesi Prof. Dr. Celal Kırca’nın anılarından hareket edilmiştir. Prof. Dr. Celal Kırca farklı zamanlarda kaleme aldığı kitaplarında çocukluk döneminden başlayarak günümüze kadar gittiği okullarda, ailesinde, yakın ve uzak çevresinde şahit olduğu olayları aktarırken din eğitimi kurumlarını, dönemin din anlayışını, devletin din eğitimi ile ilgili gerçekleştirdiği değişiklikleri aktarmıştır. Çalışma sözlü tarih metodu çıktısı olan anılar ile birlikte diğer yazılı belgelerin doküman incelemesi yönteminin kullanımı ile ortaya çıkmıştır. Çalışmanın sonucunda din eğitimi tarihiyle ilgili sözlü aktarımlar ile yazılı belgelerin birbirini desteklediği görülmüş ve aynı zamanda tarihin canlı tanıklarının söylemlerinin önemine dikkat çekilmek istenmiştir.
