زن در توسعه و سیاست (Dec 2022)
دگرگونی شیوه‌های صمیمیت: تحلیل تطبیقی صمیمیت زناشویی در میان سه نسل از زنان تبریزی
Abstract
در سال‌های اخیر، دگرگونی‌های گسترده‌ای در روابط اجتماعی و صمیمی جامعۀ ایرانی به‌ویژه در میان زنان رخ داده است و امروزه زنان جوان دیدگاه و رویکرد متفاوتی در مقایسه با زنان نسل‌های قبلی نسبت به روابط صمیمی از خود نشان می‌دهند.مقالۀ حاضر، تجربه‌های صمیمی سه نسل از زنان تبریزی را در ارتباط با شرایط اجتماعی دوران جوانی‌شان بررسی می‌کند و ابعاد جدیدی از صمیمیت زناشویی را برجسته و تحلیل می‌کند.روش تحقیق از نوع کیفی است. برای جمع‌آوری اطلاعات، از مصاحبه‌های روایتی و برای تحلیل داده‌ها از رویکرد نظریه‌پردازی زمینه‌ای استفاده شده است.در این مقاله مدعی هستیم که در طول سه نسل مورد بررسی، نوعی دگرگونی در شیوه‌های صمیمیت رخ داده است. تحلیل یافته‌ها نشان می‌دهد در نسل اول و تا حدی نسل دوم، نظارت اجتماعی شدید روی برهم‌کنش‌های اجتماعی منجر به تنظیم‌شده‌بودن زندگی صمیمی شده بود، اما در نسل سوم با اشاعۀ نیروهای مدرن، به‌تدریج صمیمیت‌های ناب ظهور می‌یابند. همچنین در نسل‌های اول و دوم، برهم‌کنش‌های صمیمی در پشت‌صحنۀ زندگی‌های اجتماعی انجام می‌گرفت، ولی با اشاعۀ نیروهای مدرن و کاهش آستانۀ شرم، پرده‌های اجتماعی حوزۀ صمیمیت نازک‌تر شده است؛ به‌طوری‌که در نسل سوم، ابراز علنی صمیمیت، نشانه‌ای از مدرن‌بودن تلقی می‌شود. می‌توان الگوی رایج در نسل‌های اول و دوم را با اصطلاح «صمیمیت سنتی» و الگوی رایج در نسل سوم را با اصطلاح «صمیمیت مدرن» توصیف کرد.
Keywords
