KONSUMPCJONIZM W ZACHOWANIACH NABYWCZYCH POLSKICH SENIORÓW

Abstract

Konsumpcjonizm jest pojmowany jako trend konsumencki, który jest silnie powiązany z postawą życiową i wyznawanym systemem wartości współczesnych jednostek oraz wzrostem dobrobytu indywidualnego i społecznego, cechujący się nadmierną konsumpcją dóbr materialnych i usług. Konsumpcja ta zaspokaja głównie potrzeby wtórne (wyższego rzędu), które wynikają z rozwoju społeczeństwa, a ich zakres permanentnie powiększa się ze względu na postępujący proces globalizacji, rozwój gospodarczy i postęp techniczny. Należy jednak zaznaczyć, że obecnie trudno jednoznacznie sklasyfikować potrzeby podstawowe i wtórne, ponieważ niektóre potrzeby wtórne mogą być odczuwane tak silnie, że przyjmują naturę potrzeb podstawowych. Przejawy konsumpcjonizmu można zaobserwować w wielu aspektach życia codziennego konsumentów. Współcześnie wiele osób, w tym seniorów, dokonuje zakupu nadmiernej ilości dóbr materialnych, które nie są im potrzebne do codziennego funkcjonowania w społeczeństwie. Sprzyjają temu m.in.: wzrost dobrobytu ludności, bogactwo i różnorodność ofert rynkowych, skracanie cyklu życia wyrobów, przyspieszenie cyrkulacji towarów i idei, pogoń za nowościami i daleko idące przyzwolenie dla odmienności oraz rozwinięty system zakupu produktów i usług na raty. W artykule podjęto się próby uchwycenie konsumpcjonizmu w zachowaniach konsumenckich polskich seniorów. W części teoretycznej opracowania, w oparciu o krytyczny przegląd literatury przedmiotu, wyjaśniono pojęcie i istotę konsumpcjonizmu oraz jego przyczyny i konsekwencje. Natomiast w dalszej części tekstu, w oparciu o badania własne, naświetlono zachowania konsumenckie osób starszych, które jednoznacznie wpisują się w trend konsumencki zwany konsumpcjonizmem.