مدیریت و برنامه‌ریزی در نظام‌های آموزشی (Sep 2023)
عوامل مؤثر در اجرای برنامه‌های درسی آموزش فنی و حرفه‌ای مدارس استرالیا
Abstract
هدف: اجرای هر برنامه درسی به عواملی وابسته است که توجه به آن، موفقیت برنامه درسی را تضمین می‌کند. در همین راستا، هدف این پژوهش شناسایی عوامل مؤثر بر اجرای برنامه درسی آموزش فنی و حرفه‌ای در مدارس کشور استرالیا می‌باشد.مواد و روش‌ها: روش پژوهش کیفی و در دو مرحله انجام گرفته است. در مرحله اول برای شناسایی عوامل موفقیت برنامه درسی فنی و حرفه‌ای در استرالیا از روش تحلیل محتوای کیفی از نوع استقرایی و در مرحله دوم برای اعتباریابی مؤلفه‌های شناسایی شده از روش دلفی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش در مرحله اول، مقالات پژوهشی، پایان‌نامه‌ها و اسناد نظام آموزشی فنی و حرفه‌ای استرالیا بودند که 28 سند منتخب به‌عنوان نمونه هدفمند در نظر گرفته شدند و در مرحله دوم، 11 نفر از خبرگان برای گروه دلفی از میان اساتید هیئت علمی گروه علوم تربیتی در دانشگاه‌های ایران و استرالیا با سابقه پژوهش در موضوع آموزش‌های فنی و حرفه‌ای به صورت هدفمند انتخاب شدند. در این پژوهش، ابتدا اسناد منتخب تحلیل و در سه مرحله کدگذاری، مفاهیم اولیه، مقوله‌ها و تم‌های اصلی با استفاده از نرم‌افزار Maxqda توسط محقق استخراج گردید و سپس این مؤلفه‌ها با استفاده از پرسشنامه آنلاین توسط اعضاء گروه دلفی اعتباریابی شد.بحث و نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش نشان داد که مهم‌ترین عوامل مؤثر بر اجرای برنامه درسی آموزش فنی و حرفه‌ای در سه مضمون کلی عوامل فنی (دسترسی و مشارکت، کیفیت، عناصر برنامه درسی، تعهد کارکنان، اطلاع‌رسانی و تجهیزات)، عوامل سیاسی (هدف‌گذاری، ارتباط با صنعت، بودجه، پشتیبانی، تعامل بین سازمانی و ارتباط با آموزش عالی) و عوامل فرهنگی (آگاهی بخشی جامعه، نگرش مثبت، شناخت والدین، طرح‌های تشویقی و مسیرهای جایگزین آموزش عالی) شناسایی شد. شناخت عوامل موفقیت استرالیا در اجرای برنامه درسی آموزش فنی و حرفه‌ای در مدارس متوسطه، برای نظام آموزشی ایران جهت بهبود کیفیت برنامه‌های درسی فنی و حرفه‌ای رسمی حاوی نکات ارزنده‌ای می‌باشد.
Keywords
