Pizhūhish-i Naft (May 2013)

کاربرد نشانگرهای لرزه‌ای همدوسی در توصیف گسل‌ها و شکستگی‌های مخزن

  • علیرضا وارسته,
  • حمیدرضا سیاه‌کوهی,
  • احسان خامه‌چی,
  • سیاوش نوروزی

DOI
https://doi.org/10.22078/pr.2013.101
Journal volume & issue
Vol. 22, no. 69
pp. 64 – 72

Abstract

Read online

شناسایی و مطالعه هر چه بیشتر گسل‌ها و شکستگی‌ها در مخازن هیدروکربوری، اهمیت ویژه‌ای در مراحل ازدیاد برداشت و توسعه میادین نفتی دارد. یکی از روش‌های توصیف ناپیوستگی در لایه‌ها، استفاده از نشانگرهای لرزه‌ای همدوسی می‌باشد. نشانگرهای همدوسی با بررسی جانبی ردلرزه‌ها، میزان پیوستگی آنها را که نشانه مستقیمی از پیوستگی لایه‌های بازتابنده است، نشان می‌دهند. به گونه‌ای‌که ردلرزه‌ها در مناطقی از زمین که بر اثر گسل‌ها یا شکستگی‌ها پیوستگی خود را از دست داده‌اند، دارای شباهت کمتری با ردلرزه‌های مجاور خود بوده و منجر به همدوسی کم برای این مناطق می‌شود. در این مطالعه، نشانگرهای همدوسی با استفاده از دو الگوریتم همبستگی متقابل و شباهت از داده‌های لرزه‌ای سه بعدی یکی از میادین نفتی ایران واقع در خلیج فارس استخراج گردید، تا توانایی آن در شناسایی گسل‌ها و شکستگی‌ها مورد ارزیابی قرار گیرد. نتایج این مطالعه برای بخش زیرین مخزن نفتی فهلیان نشان می‌دهد که الگوریتم شباهت، مکعب نشانگر همدوسی بهتری را از لحاظ کیفیت و دقت نمایش ناپیوستگی‌ها فراهم می‌نماید. در این راستا استفاده از اطلاعات شیب و آزیموت لایه‌ها، نقش مهمی در افزایش دقت تفسیر ناپیوستگی‌ها به‌خصوص شکستگی‌ها دارد. در نهایت، ارزیابی نشانگرهای همدوسی در مقطع زمانی تحت مطالعه در مخزن فهلیان نشان می‌دهد که امتداد اصلی گسل‌ها و شکستگی‌های مخزن در راستای شمال غربی- جنوب شرقی است که این امتداد با امتداد تعیین شده از نمودار FMI در چاه حفاری شده در این میدان مطابقت دارد.

Keywords