“Zamanın Bittiği Yer”de Varlık Felsefesi ve Varoluş Sorunsalı

Abstract

Zamanın Bittiği Yer, Can Eryümlü tarafından 1999’da yayımlanan fantastik ögeler barındıran, sembolik bir romandır. Roman, bilinenden oldukça farklı ve sıra dışı bir dünyada, bir kitabın içinde, başlar. Yediği kitap sayfalarını okumayı öğrenen bir “kitap kurdu”, dünyaya geldiği kitabı terk edip kitaplar arası bir yolculuğa başlar. Yediği her kitaptan yeni bilgiler öğrenir; öğrendikçe de merakı artar. Bir noktadan sonra da benliğini, toplumunu, cinselliği, inancı, zamanı, ölümü ve varoluşu sorgulamaya başlar. Roman “özgürlüğe” yolculuk olarak nitelendirilebilecek en temel insani etik anlayışına dayanmaktadır. Dünyaya geldiği kitaptan başlayarak özgürlüğü arayan kitap kurdu kısıtlı olanaklarına rağmen bulduğu cevaplarla 20 Ağustos 1977’de fırlatılan Voyager 2 uzay aracına ulaşır. Zamanın Bittiği Yer, insan ve yaşamına dair en temel soruları soran, varlık ve hiçlik kavramlarına değinen bir romandır. Can Eryümlü, bir kitap kurdunun bakış açısını kullanarak insan ve toplum normlarına karşı eleştirel bir tavır takınır. Özellikle bireysel gelişmeyi engelleyici toplumsal “normlar” üzerine yazar dikkatle durur. Bu çalışmada amaç romanda yazarın satır aralarına yerleştirdiği “varlık felsefesi ve varoluşsal” soru ve sorunları ne şekilde ele aldığı tespite çalışılacaktır. Özellikle Baruch Spinoza’nın varlık felsefesine dair görüşleri çerçevesinde roman incelenecektir. Romanın yapısal ve tematik incelemesinin yanı sıra romanda yer alan ve insan ve toplum açısından sembolik değerler barındıran bazı kavramlara da değinilecektir.

Keywords

• eryümlü
• spinoza
• existence
• novel
• eryümlü
• spinoza
• varoluş
• roman