پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی (Oct 2021)
طراحی الگوی اسلامی تربیت جنسی برای کودکان با رویکرد فقهی
Abstract
تربیت تا بدان جا در تحول فرد و جامعه مؤثر است که می‌توان ادعا کرد ارزش هر مکتبی، از تربیت‌شدگان آن مکتب فهم می‌شود. ضرورت پژوهش روش‌مند در تربیت جنسی، دغدغه اصلی نگارنده متن پیشِ رو است که با روش تحلیل مضمون و با رویکرد فقهی به الگویی مناسب برای تربیت جنسی کودکان دست یافته است. در این پژوهش، تحلیل مضمون با مطالعه منابع فقهی و تفسیری آغازشده تا مراد آیات و روایات، مشخص و یقینی شود ، سپس، محتوای آیات و روایات کدگذاری شده است. ابزار به‌کاررفته در تحلیل مضمون شبکه مضامین است؛ به این بیان که نکات کلیدی متن ـ با بیرون کشیدن واژه‌های پرتکرار، کلیدواژه‌ها و کشف واژه‌هایی که هم‌پوشانی یا رابطه علی دارند ـ جدا می‌شوند و مضامین پایه را شکل می‌دهند. سپس، داده‌ها مکتوب و با صبر و حوصله بازبینی می‌شوند تا ایده‌های اولیه برای کشف کدهای مرتبط با هم و نحوه ارتباط آن‌ها کشف شود که مضامین سازمان دهنده را شکل می‌دهند. در ادامه، با تلخیص و تلفیق شبکه مضامین مشابه به مضامین فراگیر و کانونی دست می‌یابیم. پس از تحلیل مضمون آیات و روایات فقهی مرتبط با تربیت جنسی با نرم‌افزار maxqda و بررسی 24 مضمون پایه، 10 مضمون سازمان دهنده و دو مضمون فراگیر به الگوی اسلامی تربیت جنسی رسیده‌ایم.
