جغرافیا و مخاطرات محیطی (Jun 2019)
بررسی ویژگی های مورفوسکوپی و گرانولومتری رسوبات نبکا منطقه شهداد کرمان
Abstract
در این پژوهش، به بررسی ویژگیهای مورفوسکوپی و گرانولومتری رسوبات نبکا در منطقه شهداد کرمان پرداخته شده است. رسوبات نبکا که حاصل ترسیب رسوبات بادی در پای بوتههای گیاهی در مسیر حمل رسوبات بادی است، میتواند شاخصی خوب در بازسازی تحولات محیطی باشد. این پژوهش در سطوح تراکمی بیابان لوت در منطقه شهداد صورت گرفت. در ابتدا با توجه به حجم رسوبات و ارتفاع نبکا، نبکا شاخص انتخاب شد. سپس در یک پروفیل طولی در فواصل نیممتری نمونهبرداری با کمک دستگاه مغزیگیر صورت گرفت. مجوعا ده نمونه رسوب از عمق 10 سانتی متری برداشت و جهت اندازهگیری ویژگیهای گرانولومتری، مورفوسکوپی و خصوصییات فیزیکی و شیمیایی به آزمایشگاه منتقل شدند. میانگین جورشدگی ذرات 29/1 میباشد، عمده نمونهها دارای جورشدگی نسبتاً خوبی هستند. کجشدگی ذرات در محدوده 16/0 تا 82/0 میباشد که نزدیک به طبقه سوم یعنی متقارن است. میانگین کشیدگی نمونهها 74/1 میباشد که نشان میدهد کشیدگی وضعیت منحنی در طبقۀ کشیده تا بسیار کشیده میباشد. طبق نتایج بدست آمده pH نمونهها کمی به سمت قلیایت است. با توجه به EC اندازهگیری شده مشخص شد که نمونههای زیرین دارای شوری بیشتری نسبت به نمونههای سطحی میباشند. تصویربرداری توسط میکروسکوپ پلاریزان انجام شد. وضعیت مورفوسکوپی دانهها نشاندهنده عوامل تخریب و همچینن بیانگر فاصله منطقه برداشت و رسوبگذاری بود. نتایج نشان داد که اکثر ذرات دارای قطر کمتر از 200 میکرون میباشند که با توجه به رابطه بین مسافت حمل توسط باد و قطر ذرات، منطقه برداشت در فاصلهای حدود 50-20 کیلومتری قرار دارد.
Keywords