روانشناسی بالینی و شخصیت (Dec 2013)
آیا می توان از NEO-FFI برای سنجش پنج عامل اصلی شخصیت در ایران بهره برد؟
Abstract
ابزارهای بسیاری برای سنجش مدل 5عاملی در کشورهای غربی ساختهشدهاست که از جمله پرکاربردترین آنها آزمون شخصیتی NEO-FFIاست.این آزمون از محبوبیت قابلتوجهی در بین محققان ایرانی برخوردار است و در پژوهشهای فراوانی به کار گرفته شده است. به منظور بررسی ساختارعاملی این آزمون،1605 دانشجوی ایرانی مورد بررسی قرار گرفتند.برای تحلیل دادهها از روش تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی استفاده شد. براساس نمودار سنگریز پنج عامل استخراج گردید.با این حال پنج عامل استخراج شده با پنج عامل اصلی شخصیت تفاوتهای بسیاری دارند. تنها دو عامل از پنج عامل اصلی شخصیت(باوجدانبودن و روانرنجورخویی)در این تحلیل تا حدی بازتولید شدند.به علاوه پنج عامل استخراج شده درصد نسبتاً کمی از پراکندگی نمرات آزمون (%32/32) را تبیین میکنند. تحلیل عاملی اکتشافی نیز نشان داد که شاخص های برازش مدل بسیار ضعیف است. رویهمرفته این نتایج نشان از ساختار عاملی غیرشفاف و ناخالص این آزمون در نمونه مورد استفاده دارد و کاربردپذیری آن را در نمونه های ایرانی با شک و تردید همراه میکند.