Iranian Journal of Information Processing & Management (Sep 2022)

مطالعه الگوهای برچسب‌گذاری کاربران به مقالات مرتبط با حوزه علم اطلاعات و دانش‌شناسی در شبکه‌های اجتماعی علمی

  • رسول سعادت,
  • احمد شعبانی,
  • عاصفه عاصمی,
  • مهرداد چشمه سهرابی,
  • محمد توکلی زاده راوری

DOI
https://doi.org/10.35050/JIPM010.2022.015
Journal volume & issue
Vol. 38, no. 1
pp. 109 – 138

Abstract

Read online

پژوهش حاضر با هدف بررسی الگوهای برچسب‌گذاری کاربران به مقالات مرتبط با حوزه علم اطلاعات و دانش‌شناسی در پایگاه academia.edu انجام شد. روش پژوهش از لحاظ رویکرد کمی و مبتنی بر پژوهش‌های تحلیل متن و از لحاظ نوع کاربردی است. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل 6086 مقاله برگرفته از 159 مجله انگلیسی زبان حوزه علم اطلاعات و دانش‌شناسی موجود در پایگاه استنادی Scopus و جزء مجلات هسته در پایگاه LISTA می‌باشد. مقالات مستخرج از مجلات پایگاه Scopus (به تعداد 194337 مقاله) در پایگاه Academia.edu مورد جستجو قرار گرفته و آن دسته از مقالاتی که توسط کاربران برچسب‌گذاری شده بود، انتخاب گردید. بررسی رابطه بین رشد انواع برچسب‌ها (یک‌واژه‌ای، دو واژوه‌ای، سه واژه‌ای، و چهار واژه‌ای و بیشتر) و افزایش مدارک حاکی از همبستگی خطی بین آنها بود. در بین گروه‌های مختلف برچسب‌ها بیشترین ضریب رشد مربوط به برچسب‌های دو واژه‌ای (0/609) و کمترین ضریب رشد مربوطه به برچسب‌های چهار واژه‌ای و بیشتر (0/143) بود. ضریب رشد کل برچسب‌ها (جدید و تکراری) نیز 5/52بود (یعنی به ازای هر مدرک 5/52برچسب). همچنین مشخص شد که برچسب‌های دو واژه‌ای بیشترین انطباق (54/92درصد) و برچسب‌های چهار واژه‌ای و بیشتر کمترین انطباق (1/76درصد) را بخش‌های مختلف مقالات (عنوان، چکیده، و کلیدواژه‌های نویسندگان) داشته است. کل برچسب‌ها نیز به میزان 5/7 درصد با عنوان، 79/76 درصد با چکیده، و 15/89درصد با کلیدواژه‌های نویسندگان منطبق بود. در مورد استفاده مجدد از برچسب‌ها نیز آشکار شد که به طور کلی 38/8درصد برچسب‌ها مورد استفاده مجدد قرار گرفته‌ است. از سوی دیگر، برچسب‌های دو واژه‌ای با 57/59درصد بیشترین و برچسب‌های چهار واژه‌ای و بیشتر با 7/54درصد کمترین استفاده مجدد را داشته‌اند. نکته دیگر اینکه 16 درصد از برچسب‌ها در سال اول و بیش از 50 درصد برچسب‌ها تقریبا در 3 سال اول مورد استفاده مجدد قرار گرفته است. در پایان می‌توان گفت که وجود اجماع قابل توجه کاربران در مورد اصطلاحات معینی بیانگر آن است که الگوهای جدید از برچسب‌های کاربران حداقل تا حدی با مفاهیم نمایه‌سازی حرفه‌ای در مورد محتوای مدارک سازگار است و با تمرکز بر پرکاربردترین برچسب‌ها و توزیع پایدار آنها می‌توان به فرمولی برای تعیین وزن و حتی طرح‌های رده‌بندی و طبقه‌بندی دست یافت. همچنین، از فعالیت‌های کاربران در شبکه‌های اجتماعی به منظور افزایش کیفیت پیشنهادات در نظام‌های برچسب‌گذاری جمعی می‌توان بهره برد. نکته دیگر اینکه، بین نمایه‌سازی حرفه‌ای و برچسب‌گذاری کاربر پیوستگی وجود دارد و این دو نسبت به هم بیگانه نیستند. این پیوستگی می‌تواند پایه و اساسی برای یک سیستم مکمل دسترسی موضوعی که موجب غنی شدن نمایه‌سازی حرفه‌ای است، باشد.

Keywords