Dini Araştırmalar (Jun 2017)

İSLÂM BORÇLAR HUKUKUNDA BERÂET KAVRAMI VE MEZHEPLERİN BERÂET KAVRAMI ÜZERİNDEKİ METODOLOJİK AYRILIKLARI

  • Muhittin Özdemir

DOI
https://doi.org/10.15745/da.324037
Journal volume & issue
Vol. 20, no. 51 (19-06-2017)
pp. 35 – 62

Abstract

Read online

Bütün kusurlardan berâet şartıyla yapılan satım akdi hakkında ihtilaf yaşayan fıkıh mezhepleri, farklı neticelere ulaşmışlardır. Hanefîler, bu akdin bütün yönleriyle sahih olacağı, Hanbelîler de aksine bu şartla kurulan bir akdin hiçbir şekilde sahih olamayacağı görüşüne ulaşmışlardır. Mâlikîler akdin sadece kölelerde geçerli olacağı, Şâfiîler de köleler ve hayvanlar yani canlılarda geçerli olacağı görüşüne sahip olmuşlardır. Hanefîler konu hakkındaki görüşlerini, akit nazariyesi üzerine bina etmişlerdir. Mâlikîler, berâet hakkındaki rivayetin zâhiri anlamından hareket etmişlerdir. Şâfiîler ise, rivâyetin anlamında yer alan illetin tespitinden hareketle kıyâs işlemini kullanmışlardır. Hanbelîlerde, ihtilaf halindeki sahabenin kavillerinin artık delil teşkil etmeyeceği anlayışı belirleyici olmuştur. Bu makalede, kusurlardan berâet şartıyla satım akdi konusu hakkındaki tartışmalardan hareketle, mezheplerin usûl anlayışlarının, fer’î meselelerin çözümlenmesindeki etkisini tespit etmeye çalıştık.

Keywords