Pizhūhish-i Naft (Oct 2017)

کاربرد مفهوم رخساره منفذی در تخمین تراوایی مخازن کربناته، مطالعه موردی از سازند سروک در یکی از میادین نفتی جنوب غرب ایران

  • جواد هنرمند,
  • علی اسعدی

DOI
https://doi.org/10.22078/pr.2017.2274.2055
Journal volume & issue
Vol. 27, no. 4-96
pp. 18 – 31

Abstract

Read online

سازند سروک با سن آلبین پسین-تورونین پیشین، مهمترین سنگ مخزن هیدروکربنی ناحیه دشت آبادان است. تخمین تراوایی در مخازن کربناته ناهمگن مانند سازند سروک، به دلیل پیچیدگی خصوصیات منافذ، دشوار و رابطه بین تخلخل و تراوایی تابع نوع، اندازه و نحوه ارتباط سیستم منافذ می‌باشد. در این مطالعه با استفاده از مفهوم رخساره منفذی و فرمول‌های تجربی، تخمین تراوایی صورت گرفته است. بر اساس توصیف مغزه‌ها، مطالعه مقاطع نازک میکروسکوپی و تصاویر میکروسکوپ الکترونی، انواع منافذ شناسایی و توصیف شدند. سپس با توجه به ماهیت پتروفیزیکی سیستم منافذ و ارتباط تخلخل-تراوایی در آنها، چهار رخساره منفذی براساس غالب بودن منافذ ریز تخلخل (رخساره منفذی 1)، ریز تخلخل-حفره‌ای (رخساره منفذی 2)، حفره‌ای (رخساره منفذی 3) و حفره‌ای-بین دانه‌ای (رخساره منفذی 4) معرفی شدند. در هر کدام از رخساره‌های منفذی یک رابطه تجربی براساس ارتباط تخلخل-تراوایی بدست آمد که از آن برای تخمین تراوایی استفاده گردید. مقایسه نتایج تراوایی در این تحقیق و مطالعات گذشته، نشان می‌دهد که تخمین تراوایی یر اساس مفهوم رخساره منفذی انطباق بالاتری با مشخصه‌های رخساره‌ای و دیاژنزی نشان می‌دهد. عموما توالی‌های دارای ریز تخلخل و تخلخل حفره‌ای غیر مرتبط، به دلیل ارتباط ضعیف سیستم منافذ، مقادیر تراوایی تخمین زده شده پایین‌تر خواهد بود. در مقابل توالی‌های با منافذ بهم مرتبط از نوع حفره‌ای و بین دانه‌ای، تراوایی بالاتری در مقادیر یکسان تخلخل نسبت به سایر گروه‌های منفذی نشان می‌دهند. تخمین تراوایی بر اساس مفهوم رخساره منفذی، با توجه به اهمیت نوع و هندسه منافذ در توزیع مقادیر تراوایی درون مخزن، نتایج دقیق‌تری در مخازن کربناته ناهمگن فرآهم می‌آورد.

Keywords