بررسی اثر تراکم بوته و روش کاشت بر برخی صفات مورفولوژیک، عملکرد دانه و شاخص برداشت ارقام ذرت شیرین (Zea mays L. var. Saccharata) در شرایط شور

Abstract

ذرت شیرین از جمله محصولات غذایی با ارزش با دوره رشد کوتاه می‌باشد که می‌تواند پس از برداشت غلات زمستانه، در الگوی کشت مناطق مختلف کشور وارد گردد. در این پژوهش اثرات دو روش کاشت (کشت روی پشته و کف فارو) و تراکم (65000، 75000 و85000 بوته در هکتار) بر برخی صفات مورفولوژیک، عملکرد دانه قابل کنسرو و شاخص برداشت دو رقم ذرت شیرین به نام‌های Chase و KSC403su (دانه طلایی) در منطقه فیض آباد تربت حیدریه در شرایط شور (Mmhos/cm060/4ECw = ) مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان می‌دهد که روش‌های مختلف کاشت تأثیر معنی داری بر صفات: عملکرد دانه قابل کنسرو، فاصله بین گرده افشانی و ظهور کاکل(ASI)، طول تاسل، ارتفاع بلال، قطر ساقه و شاخص برداشت ارقام ذرت شیرین داشت. مقایسه میانگین اثرات متقابل رقم × روش کاشت بر شاخص برداشت نشان می‌دهد که بیشترین شاخص برداشت متعلق به رقم Chase در روش کاشت کف فارو به میزان 75/31 درصد می‌باشد. همچنین بیشترین عملکرد دانه قابل کنسرو از رقم Chase در تراکم 75 هزار بوته در هکتار و روش کاشت کف فارو با متوسط 9/11 تن در هکتار و کمترین عملکرد از رقم KSC403suدر تراکم 85 هزار بوته در هکتار و روش کاشت روی پشته به میزان 6/3 تن در هکتار به‌دست آمد. این در حالی است که رقم دانه طلایی از نظر سایر خصوصیات در رتبه بهتری نسبت به رقم Chase قرار گرفت. علت برتری رقم Chase نسبت به KSC403su احتمالا به دلیل بالاتر بودن میزان شاخص برداشت و عملکرد دانه قابل کنسرو، توزیع بهتر برگ، آرایش بوته بر روی ردیف ها، زاویه برگها و تخصیص بیشتر مواد غذایی به دانه ها، که همه ناشی از پتانسیل ژنتیکی رقم Chase می‌باشد.