تأثیر ایمان به رحمت الهی از دیدگاه قرآن بر کاهش جنبه‌های شناختی فشارهای روانی

Abstract

سابقه و هدف: یکی از راه‌های کاهش فشارهای روانی زیان‌بار، ایمان به رحمت الهی است. در‌بارۀ رحمت الهی و جنبه‌های شناختی فشارهای روانی، تحقیقات بسیاری صورت گرفته ‌است؛ اما تاکنون پژوهشی دربارۀ چگونگی تأثیر ایمان به رحمت الهی از دیدگاه قرآن بر کاهش جنبه‌های شناختی فشارهای روانی نگاشته نشده ‌است. ازاین‌رو، هدف از این پژوهش، بیان، تحلیل و اثبات چگونگی تأثیر ایمان به رحمت الهی از دیدگاه قرآن بر کاهش جنبه‌های شناختی فشارهای روانی زیان‌بار بود. روش کار: روش این پژوهش، اسنادی-تحلیلی است و کلیدواژه‌های فشارهای روانی، استرس، اضطراب، افسردگی، ترس، اندوه، آرامش، رضایتمندی و شادی؛ و هم‌خانواده‌ها، مترادف‌ها، متضادها و معادل‌های انگلیسی و عربی آنها در آن به‌کار برده شده است. علاوه‌براین، از منابع اسلامی مانند قرآن کریم، نهج‌البلاغه، صحیفۀ سجادیه، اصول کافی، المیزان، تسنیم، میزان‌الحکمه و نرم‌افزار جامع‌الاحادیث و جامع‌التفاسیر استفاده شده است؛ و به منابع روان‌شناسی مانند تألیفات کارل راجرز و آلبرت الیس (انگلیسی و فارسی)، کتب دانشگاهی، کتب سازمان سمت و پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در زمینۀ روان‌شناسی، بهداشت و سلامت روانی، مشاوره، درمانگری و آسیب‌شناسی روانی نیز استناد شده است. مؤلفان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی دربارۀ این پژوهش گزارش نکرده‌اند. یافته‌ها: باورهای نادرست نسبت به عوامل آرامش؛ شادی و رفاه و توقعات الزامی و نادرست و غیرواقعی از خود؛ مردم و شرایط اجتماعی و طبیعی از مهم‌ترین جنبه‌های شناختی فشارهای روانی زیان‌بار است. این باورها و توقعات الزامی در صورت برآورده‌نشدن، تهدید یا ازبین‌رفتن موجب فاجعه‌سازی؛ و این فاجعه‌سازی موجب ایجاد ترس‌، اندوه‌ و خشم‌های شدید یا مزمن و بیماری‌ها و اختلالات روانی، عصبی و جسمی می‌شود. رحمت الهی یعنی خداوند بر اساس رحمت خویش، به ایمان‌آورندگان خود لطف ویژه دارد. نتیجه‌گیری: یکی از راه‌های پیشگیری و کاهش اختلالات و فشارهای روانی زیان‌بار، ایمان به رحمت الهی است. استناد مقاله به این صورت است: Salimi S, Hajibabaeei HR, Rezazadeh-Asgari Z. The Effect of Faith in Divine Mercy on the Reduction of Cognitive Aspects of Mental Pressures from the Perspective of the Quran. Journal of Pizhūhish dar dīn va salāmat. 2020;6(3):157-169. https://doi.org/10.22037/jrrh.v6i3.23106

Keywords

• اسلام؛ ایمان؛ دین و روان‌شناسی؛ فشار روانی